2.2 Kapitaalbehoefte
snelle groei
Omzetgroei en de behoefte aan extra (werk)kapitaal gaan hand in hand. Meer omzet betekent vroeger of later dat uw onderneming meer handen nodig heeft om het werk te doen. Hetzelfde geldt voor de overhead, de inkoopkosten, investeringen en op termijn ook voor de huisvesting. Snelle groei legt druk op voorraden en bedrijfsmiddelen. Bovendien moet uw onderneming aan de inkomstenkant een groter bedrag voorfinancieren, omdat de som aan uitstaande facturen stijgt. Kortom, de kapitaalbehoefte neemt evenredig toe met de groei die uw onderneming doormaakt.
2.2.1 Werkkapitaal
verschil
Werkkapitaal is de bedrijfseconomische term voor de behoefte aan ‘cash’, het geld op de lopende rekening dat uw onderneming nodig heeft om aan de betalingsverplichtingen te voldoen, zoals het betalen van de salarissen, pensioenpremies en leveranciers. Werkkapitaal is het verschil tussen de vlottende activa (zoals voorraden, debiteuren en liquide middelen) en deze vlottende passiva (crediteuren en kortlopende schulden). De financiering van werkkapitaal is meestal gekoppeld aan de omzet en de post openstaande debiteuren. Heeft uw onderneming meer dan voldoende werkkapitaal beschikbaar, dan houdt u geld over om de groei mee te financieren (of voor een winstuitkering).
Meer aangewezen op eigen kapitaal
Door de financiële crisis is de behoefte aan voldoende werkkapitaal toegenomen. Doordat banken verscherpte kredieteisen zijn gaan hanteren en er nog geen alternatieve geldbronnen beschikbaar waren, is het mkb sinds het begin van de crisis in toenemende mate aangewezen op eigen (werk)kapitaal.
geldzorgen
De overheid en beursgenoteerde ondernemingen vergroten de geldzorgen door hun betaaltermijnen op te rekken. De tijd tussen het productieproces en de uiteindelijke betaling werd daardoor alsmaar langer. Hierdoor zit er steeds meer werkkapitaal vast in de productieketen. Dit wringt extra nu de groeiplannen weer uit de kast komen. In hoofdstuk 8 (factoring) en 9 (krediet uit de eigen bedrijfskolom) leest u hoe u werkkapitaal ‘losweekt’ en de post debiteuren verkleint.
Current ratio
De mate waarin uw onderneming in staat is aan haar kortetermijnverplichtingen te voldoen, wordt berekend door middel van de werkkapitaalratio, ook wel bekend als current ratio.
Raakt de verhouding tussen de liquide middelen (vlottende activa) en het kort vreemd vermogen (de betalingsverplichtingen met een looptijd van minder dan een jaar) uit balans, dan levert dat betalingsproblemen op.
Cashflow
toekomstige kasstroom
proactief
Een van de instrumenten om het werkkapitaal te optimaliseren, is sturen op cashflow. Dit helpt u om beter in te schatten hoe de toekomstige kasstroom van uw onderneming zich ontwikkelt. Dit houdt onder meer in dat uw onderneming een proactief debiteurenbeheer voert, gericht op een zo snel mogelijke betaling. Een andere post die beslag legt op het werkkapitaal is de omvang van de voorraden. Voorraden aanhouden is namelijk zeer kapitaalintensief.
Durfkapitaal
verplichtingen
Het is een stuk lastiger om een (bank)krediet te regelen voor een reorganisatie, verliesfinanciering, de aflossing van een bestaande lening of een tegenvaller. Banken zullen hier huiverig voor zijn. In de crisis hebben ze namelijk forse bedragen moeten afschrijven, bijna een kwart van het midden- en kleinbedrijf had problemen om de verplichtingen na te komen. Het betekent dat uw onderneming het vizier ook op andere financieringsbronnen moet richten, zoals durfkapitaal. Geheel pijnloos zal het proces niet gaan: vaak zal de hulp van durfkapitaal betekenen dat u een deel van de zeggenschap uit handen moet geven. Het hoge risico betekent sowieso dat uw onderneming zwaardere financieringsvoorwaarden moet accepteren.