2.1 Effectief werken in een team

nuttig

Samenwerken is niet alleen een natuurlijke neiging van mensen, het is ook nuttig. Als u effectief met uw collega’s samenwerkt, kunt u grotere taken aan, kunt u samen betere oplossingen vinden en de taken zo verdelen dat iedereen doet waar hij het beste in is. Dat verhoogt de kwaliteit en de efficiëntie van het werk aanzienlijk.

Rollen

aanvullen

Werken in teamverband moet een meerwaarde hebben. Dit betekent dat de afzonderlijke teamleden allemaal iets nieuws inbrengen. U kunt met uw team meer bereiken als de leden elkaar aanvullen, zowel in competenties als in karakter en vaardigheden.

2.1.1 Teamrollen van Belbin

model

regelaar

stille kracht

Teams functioneren het beste als de teamleden verschillende karakters hebben. Ieder teamlid kan dan de rol spelen die hem van nature goed ligt. Het veelgebruikte model van onderzoeker Meredith Belbin onderscheidt de volgende negen teamrollen, die het gedrag beschrijven dat we kunnen herkennen als we met anderen samenwerken:

evenredig ­aanwezig

Als al deze karakters in een team evenredig aanwezig zijn, zal het team volgens deze theorie het beste functioneren.

Taakverdeling

Als in een team de noodzakelijke kennis aanwezig is en de persoonlijkheden een passende rol hebben gekregen, is het zaak om de concrete taken te verdelen. Goed functionerende teams kennen een strakke taakverdeling, op basis van de vaardigheden en rollen van de teamleden.

Leider

inspirerend

De leidinggevende leidt dit proces van taakverdeling en hakt de knopen door. Een inspirerend leider of voorzitter is hoe dan ook onontbeerlijk voor een goede samenwerking. Het is daarom vaak raadzaam om het voorzitterschap toe te wijzen aan een bepaalde, geschikte persoon, in plaats van dit bij ‘toerbeurt’ te regelen.

2.1.2 Vruchtbare samenwerking

meetbare doelen

Doelstellingen en afspraken worden vaak te vaag en vrijblijvend geformuleerd, als ‘wensen’, ‘intenties’ of ‘goede voornemens’. Een vruchtbare samenwerking floreert echter bij heldere en meetbare doelen. Dit betekent bijvoorbeeld dat de doelen van een team SMART geformuleerd moeten worden. SMART staat voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden.

Communicatie

kwaliteit

open ­communicatie

Hoe teamleden met elkaar omgaan en communiceren heeft grote invloed op de kwaliteit van de samenwerking. Roddelen over elkaar, irritaties die niet worden uitgesproken: als dergelijke sfeerverziekers niet op tafel liggen, gaat de sfeer in een team snel achteruit. Een open communicatie is dan ook cruciaal voor een goede samenwerking. Als teamleden elkaar open vragen stellen, om duidelijkheid vragen en open staan voor andere meningen, is de basis voor goede communicatie gelegd.

Individuele teamleden

betrokken

De samenwerking wordt sterk beïnvloed door de individuele motivatie en de prestaties van de afzonderlijke teamleden. Daarom moet ieder lid taken hebben waarbij hij zich betrokken voelt.

Als teamleden hun taken niet of onvoldoende uitvoeren, moeten er heldere afspraken zijn over de aanpak hiervan. De voorzitter of leidinggevende kan een gesprek voeren met de betreffende werknemers en afspraken maken over het vervolg en eventuele sancties bespreken.