10.2 Het vertrouwensbeginsel
gewekte verwachting
U mag erop vertrouwen dat de fiscus gewekte verwachtingen nakomt. U ontleent deze ‘gewekte verwachtingen’ aan diverse soorten mededelingen, waaronder algemene, ter kennis van het publiek gebrachte inlichtingen (bijvoorbeeld ministeriële besluiten en brochures), maar ook meer op een individuele situatie afgestemde toezeggingen van of afspraken met de Belastingdienst.
Toezegging
bindend
Aan individuele toezeggingen of afspraken met de Belastingdienst mag u in principe een meer bindend karakter toekennen dan aan algemene inlichtingen. Een toezegging is een door de Belastingdienst ingenomen en kenbaar gemaakt standpunt, vaak in een individueel geval, op grond van bijzondere omstandigheden.
De Belastingdienst is niet gebonden aan een toezegging als u onjuiste of onvolledige gegevens verstrekte, maar ook als de gegevens zo duidelijk in strijd zijn met wettelijke regels dat u in alle redelijkheid niet mag verlangen dat de Belastingdienst de toezegging nakomt.
Algemene inlichtingen
Belasting-Telefoon
Dat bekent echter niet dat u geen vertrouwen kunt ontlenen aan algemene inlichtingen die u bijvoorbeeld verkrijgt aan een loket, uit brochures of van de BelastingTelefoon. Een geslaagd beroep op een onjuiste inlichting uit een van deze bronnen blijkt toch nog mogelijk, tenzij die informatie duidelijk in strijd is met de juiste wetstoepassing. De tweede voorwaarde voor de toepassing van het vertrouwensbeginsel – het zogeheten dispositievereiste – is door de Hoge Raad afgeschaft (zie paragraaf 3.1). Het simpele feit dat een belastingplichtige meer belasting moet betalen dan de belasting die hij heeft betaald omdat hij is afgegaan op algemene toelichtingen van de Belastingdienst lijkt voldoende voor een beroep op het vertrouwensbeginsel.
Vaststellingsovereenkomst
betwiste berekening
Als u op enigerlei wijze met de Belastingdienst ‘in de clinch ligt’ over bijvoorbeeld een geweigerde aftrekpost of een betwiste berekening, kunt u dit samen oplossen door een vaststellingsovereenkomst op te stellen. Een gang naar de rechter duurt vaak lang, kost veel geld en biedt geen zekerheid op korte termijn. Aan de overeenkomst mag u vertrouwen ontlenen, tenzij u onjuiste informatie verstrekte of de afspraken zozeer indruisen tegen wettelijke regels dat u niet op nakoming mag rekenen.