11. Bijzondere groepen

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier Salaris Rendement

Publicatiedatum: maart 2021

In deze onzekere tijden lopen veel organisaties tegen het probleem aan dat er veel werknemers ziek zijn of in quarantaine moeten vanwege coronasymptomen. In sommige sectoren – zoals de zorg, schoonmaak en logistiek – is er juist enorm veel meer werk te verrichten. Toch blijft de Arbeidstijdenwet – ook in tijden van crisis – van toepassing. Maar voor bepaalde sectoren is afwijking mogelijk.

collectieve regeling

De wetgever voorziet in uitzonderingen op de Arbeidstijdenwet voor bepaalde sectoren. Deze vindt u terug in het Arbeidstijdenbesluit. Soms zien de aanvullingen in het Arbeidstijdenbesluit alleen op een enkel deelonderwerp. Deze deelonderwerpen vereisen een collectieve regeling; zij gelden uitsluitend als er overeenstemming met de vakbond, ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) is. In dit hoofdstuk leest u over uitzonderingen voor een aantal sectoren.

U kunt de afwijkende en aanvullende regels voor alle sectoren in Nederland terugvinden in verschillende brochures op rijksoverheid.nl.

11.1 De zorgsector

De zorgsector is een bijzondere sector. Het ziekteverzuim is vaak hoog, het verloopcijfer ligt hoger dan het landelijk gemiddelde en werknemers werken regelmatig onder grote tijdsdruk en op onregelmatige tijden. Als uw organisatie actief is in de zorgsector, heeft u te maken met veel aanvullende regels in het Arbeidstijdenbesluit...

11.2 Artsen en arts-assistenten

Het Arbeidstijdenbesluit bevat ook aanvullende regels voor artsen. Deze regels zijn alleen van toepassing als dit in een collectieve regeling is afgesproken. Onder artsen vallen werknemers van 18 jaar of ouder die werkzaam zijn als: basisarts; arts in opleiding; tandarts in opleiding tot tandheelkundig specialist; verloskundige in de intramurale...

11.3 Verloskundigen

Het arbeidstijdenbesluit bevat ook aanvullende regels voor verloskundigen werkzaam in de extramurale gezondheidszorg (zorg aan huis) en verloskundigen in opleiding. Verloskundigen in de intramurale gezondheidszorg vallen onder de specifieke regels voor artsen (zie paragraaf 11.1). Voor verloskundigen gelden de volgende regels: Uw organisatie mag...

11.4 Ambulancezorg

De ambulancedienst staat 24/7 en 365 dagen per jaar paraat om zieke of gewonde mensen te helpen. Ook voor de ambulancezorg zijn er daarom aanvullende regels vastgesteld in het Arbeidstijdenbesluit. Het gaat hierbij om de chauffeur van de ambulance, de verpleegkundige die meerijdt en de centralist. Het ziekenhuis mag aan ambulancepersoneel maximaal...

11.5 Verpleging en verzorging

Het Arbeidstijdenbesluit bevat aanvullende regels voor werknemers die werkzaam zijn in de verpleging en verzorging. Het gaat daarbij om de verpleging, de verzorging, de begeleiding, de medische behandeling of het medisch onderzoek van personen in verband met hun lichamelijke of geestelijke gesteldheid of hun gevorderde leeftijd. Hieronder vallen...

11.6 Brandweer

Op de normale werkzaamheden, zoals het blussen van een brand, gelden de algemene regels van de ATW. Alleen voor consignatie- en aanwezigheidsdiensten gelden specifieke regels. Volgens de wet vallen onder de brandweer zowel de gemeentelijke brandweer als de bedrijfsbrandweer en zowel de vrijwillige brandweer als de beroepsbrandweer. In...

11.7 Horeca

Het Arbeidstijdenbesluit heeft voor de horeca een specifieke regeling opgenomen voor die uitgaansgelegenheden waar werknemers uitsluitend of hoofdzakelijk ’s nachts werken. U kunt hierbij denken aan uitgaansgelegenheden zoals cafés, casino’s en discotheken, die uitsluitend in de late avonduren en in de nacht open zijn. Werknemers in deze...

11.8 Schoonmaakbedrijven

Als uw organisatie in de schoonmaaksector valt, werken de meeste schoonmakers waarschijnlijk voor en na de gebruikelijke kantooruren. Veel organisaties worden tenslotte vroeg in de ochtend of aan het eind van de middag schoongemaakt, als er weinig tot geen werknemers aanwezig zijn. Omdat deze werktijden afwijken, voorziet het Arbeidstijdenbesluit...

11.9 Wegvervoer

De normen voor arbeids- en rusttijden uit de Arbeidstijdenwet gelden niet voor het wegvervoer. Het wegvervoer betreft alle beroepsmatige verplaatsingen over de openbare weg en de werkzaamheden die daar direct mee samenhangen. Het gaat om (vracht)auto’s met een laadvermogen van minimaal 500 kilo, bussen en taxi’s. Hiervoor in de plaats gelden de...

U bent hier