7.2 Wie kunt u benaderen?
alternatief
In de praktijk gebruiken non-profitorganisaties het begrip fondsenwerving op verschillende manieren. Dit is afhankelijk van de situatie van de wervende partij. Het kan dan gaan om het werven van geld bij zogenoemde vermogensfondsen, zoals het VSBfonds, of juist om het werven van eenmalige of vaste donaties van particulieren. Maar ook bedrijven geven vaak geld zonder hiervoor een tegenprestatie te verlangen. Ook dan is er in principe sprake van fondsenwerving. Hierna komen een aantal vormen aan fondsenwerving aan bod.
7.2.1 Donateurs en vrienden
innovatief
vrienden
Een donateur is iemand die een donatie heeft gegeven aan een goed doel. Als dat periodiek gebeurt, wordt diegene meestal een ‘vaste’ of ‘structurele’ donateur genoemd. Daarnaast noemen sommige stichtingen vaste donateurs ook wel ‘vrienden’. Het komt ook vaak voor dat er een ‘vriendenstichting’ bestaat, die bij een culturele of zorginstelling hoort.
Grote gevers
vermogend
Grote gevers, ook wel ‘major donors’ genoemd, zijn mensen of instellingen die grote bijdragen leveren aan goede doelen. Hierbij kunt u denken aan vermogende particulieren, ondernemers of private vermogensfondsen. Hun gift kan eenmalig zijn of bestaan uit meerdere giften, al dan niet verspreid over een aantal jaren.
Donateurs werven op straat
vergunning
Het werven van donateurs op straat is een instrument dat regelmatig wordt ingezet, zowel door grote als door relatief kleine non-profitorganisaties. U moet dan wel een vergunning aanvragen bij de gemeente. Elke gemeente kan daar haar eigen voorwaarden aan verbinden. Bijvoorbeeld dat uw organisatie door het CBF is erkend als goed doel. Verder is een veelvoorkomende voorwaarde dat u na afloop van uw wervingsactie een beknopte rapportage moet inleveren. Krijgt u een vergunning, dan staat hierin precies wat wel en niet mag.
7.2.2 Fondsen
Het begrip fondsen wordt in de praktijk zowel gebruikt voor fondsenwervende instellingen als voor fondsverstrekkende instellingen, waaronder private vermogensfondsen. Vermogensfondsen zijn een geschikt alternatief als uw organisatie niet genoeg inkomsten kan verwerven uit andere bronnen, zoals donateurs of subsidies. Het interessante van vermogensfondsen is dat zij hun eigen beleid kunnen volgen en dus ook controversiële of innovatieve zaken kunnen steunen, wat de overheid bijvoorbeeld niet altijd kan. Een vermogensfonds is dus interessant als u fondsen werft voor een innovatief of experimenteel project.
7.2.3 Subsidies
overheidsbeleid
werven
U kunt ook de overheid of een overheidsorganisatie benaderen voor financiële ondersteuning in de vorm van subsidie. Het gaat dan vaak om een bijdrage om een bepaald project te kunnen realiseren, dat past in de lijn van het overheidsbeleid. Dit moet u dan ook goed kunnen onderbouwen. U maakt de meeste kans als u subsidie zoekt voor een innovatief of duurzaam project of een activiteit die de participatie van kwetsbare groepen stimuleert, zoals jongeren, ouderen, allochtonen of gehandicapten.
7.2.4 Sponsoring
ruil
Sponsoring staat in theorie voor het maken van zakelijke afspraken met bedrijven, waarbij het sponsorend bedrijf een bepaald bedrag of bepaalde producten, diensten of mankracht investeert in uw organisatie en in ruil voor communicatieve tegenprestaties. Hierbij kunt u denken aan meer naamsbekendheid, een sympathieke associatie, trotse en tevreden werknemers of productpromotiemogelijkheden.
Persoonlijke motieven spelen vaak een rol bij sponsoring, zoals de persoonlijke affiniteit van de ondernemer met het goede doel, de gunfactor (aan diegene die het vraagt) of sociale druk (andere bedrijven doen ook iets).
Tegenprestaties
platform
grijs gebied
gift
Het belangrijkste theoretische verschil tussen fondsenwerving en sponsoring is dat de behoefte om anderen te helpen een grondmotief is om geld te geven, terwijl bij sponsoring de tegenprestatie een belangrijke rol speelt. Maar in de praktijk is er een groot grijs gebied. Zo eisen veel fondsen dat u hun betrokkenheid duidelijk extern communiceert. In feite vragen ze dan dus ook om (communicatieve) tegenprestaties. Ook particuliere gevers worden steeds kritischer en stellen meer eisen aan hoe u met hun gift moet omgaan. Zij willen steeds meer zelf bepalen waaraan ze bijdragen in plaats van trouw te reageren op de acceptgiro. En hoe meer ze geven, des te meer ze verwachten: soms willen ze zelfs een doorslaggevende invloed hebben op de manier waarop u de gift besteedt.
Bestuurlijke overwegingen
marketing-strategie
Het werven van fondsen is ook een strategische aangelegenheid. Daarmee is het een serieuze bestuurlijke overweging waard om diverse redenen:
- Spreiding van risico’s: hoe meer diverse inkomstenbronnen u heeft, hoe beter u de financiële risico’s voor de langere termijn kunt organiseren. Een te grote afhankelijkheid van één of slechts enkele inkomstenbronnen, zoals overheidssubsidies of leden- of donateursbijdragen, is bestuurlijk minder verantwoord.
- Volop kansen: het is relatief eenvoudig te onderzoeken welke kansen er zijn binnen fondsenwerving als u dit nog niet eerder of op slechts kleine schaal heeft gedaan.
- Marketingstrategie: fondsenwerving is een praktische invulling van uw strategische marketing en kan uw organisatie helpen om meer marketinggericht te worden. Dit is voor sommige stichtingen of verenigingen steeds belangrijker voor het voortbestaan.
7.2.5 Crowdfunding
Crowdfunding wordt gezien als de nieuwe heilige graal van fondsenwerving. In feite is het ‘slechts’ één van de vele fondsenwervende opties. Via een crowdfundingplatform vraagt u aan een grote groep mensen kleine eenmalige bijdragen om zo een groot bedrag bij elkaar te zoeken. Er bestaan diverse platformen inclusief specifiek voor de culturele en non-profitsector.