4.4 Werven van commissieleden
praktijk
behoud vrijwilliger
Verenigingen zijn meestal een mengelmoes van mensen met diverse expertises: leden die alles weten van automatisering en van het runnen van een horecagelegenheid of leden die, uit de aard van hun dagelijkse werk, een groot netwerk hebben in het (lokale) bedrijfsleven. In theorie zouden zij dan uitgelezen kandidaten zijn voor respectievelijk een automatiseringscommissie, een barcommissie en een sponsorcommissie. Maar menig bestuurslid van een vereniging heeft inmiddels gemerkt dat de praktijk weerbarstig is. Een lidmaatschap van een vereniging betekent voor veel mensen niet automatisch een toezegging om voor die vereniging te willen werken. Veel verenigingen die niets te klagen hebben over het ledental, kampen toch met een tekort aan vrijwilligers. De oorzaak daarvan kunnen we deels toeschrijven aan de tijdgeest: individualisering en een louter ‘consumerende’ opstelling van verenigingsleden. Werving en/of behoud van vrijwilligers voor commissiewerk vraagt dus niet alleen extra inspanningen, maar ook een kritische houding. Wat moet er binnen uw vereniging veranderen om vrijwilligers over de streep te trekken?
Adviezen en tips bij werving
gesprekken
scholing
complexe taken
Houd onderstaande punten in uw achterhoofd als u leden wilt werven voor een commissie:
- Voer kritische gesprekken met leden van bestaande commissies. Zijn zij tevreden over de wijze van werving, de opvang, begeleiding en ondersteuning? Of zien ze verbeterpunten?
- Hoe zit het met de samenstelling van het huidige vrijwilligerskader? Mogelijk bestaan de huidige commissies en werkgroepen uitsluitend uit blanke 40+-mannen (een bekende situatie bij veel verenigingen), waarbij andere potentiële leden (vrouwen, jongeren, allochtonen) zich niet thuis voelen.
- Investeer in uw vrijwilligers; zij investeren immers ook tijd in de vereniging. Dit kan door middel van begeleiding en scholing. En denk altijd aan nieuwe manieren om saamhorigheid te creëren. Met andere woorden: organiseer betrokkenheid zoals een jaarlijkse vrijwilligersborrel.
- Overweeg eventueel de mogelijkheid van beroepskrachten voor complexe organisatorische taken en managementtaken.
4.4.1 Werven voor kascommissie
kennis
deskundige
Voor het lidmaatschap van de wettelijk verplichte kascommissie is méér nodig dan het kunnen omgaan met een rekenmachine. Leden van deze commissie moeten over voldoende kennis beschikken om de financiële gang van zaken in de organisatie te kunnen beoordelen: een belangrijk punt bij het benoemen van de commissie. Fouten die onervaren en/of ondeskundige commissieleden over het hoofd zien, kunnen namelijk leiden tot verkeerde besluitvorming in de algemene ledenvergadering en zelfs het voortbestaan van de vereniging bedreigen. In de praktijk komt het overigens ook voor dat de commissie een externe deskundige inschakelt. Verder spreekt het voor zich dat de commissie objectief moet kunnen opereren.
Het is raadzaam om in de statuten eisen op te nemen met betrekking tot de deskundigheid én onafhankelijkheid van leden. Zo is het bijvoorbeeld wenselijk dat er geen familieleden of vrienden van bestuursleden in de kascommissie zitten.
Continuïteit in de kascommissie
benoemen
dezelfde personen
De wet schrijft voor dat de kascommissie minimaal twee leden moet bevatten die door de algemene ledenvergadering zijn benoemd én die niet tot het bestuur behoren. Wettelijk gezien moet de algemene vergadering de kascommissie jaarlijks benoemen. In de praktijk gebeurt het regelmatig dat de kascontrole elk jaar door andere mensen wordt uitgevoerd. Het is op zich niet verkeerd om hiervoor niet steeds dezelfde personen in te schakelen, maar vanuit het oogpunt van de continuïteit is het belangrijk dat de nieuwe commissie minstens één persoon bevat die vorig jaar ook in de kascommissie zat. Op die manier kan in elk geval worden nagegaan of de adviezen die de kascommissie vorig jaar aan het bestuur heeft gedaan, ook daadwerkelijk door het bestuur zijn opgevolgd.
Leidraad
handelingen
Als de commissie vaak van samenstelling wisselt, kan het bestuur overwegen om een soort leidraad op te stellen voor de kascommissie. Hierin staat dan beschreven welke handelingen de commissie moet uitvoeren en hoe zij dit gestructureerd kan aanpakken. Dit komt de uitvoering van het financiële onderzoek vaak alleen maar ten goede.