5.2 Fiscale gevolgen
omzetting in lijfrente
Bij een ruisende inbreng moet u afrekenen met de fiscus. Daarbij krijgt u ook te maken met de stakingsaftrek en de omzetting van de oudedagsreserve (OR) en de stakingswinst in een lijfrente. Aan de hand van het voorbeeld in hoofdstuk 4 zal dat verder worden uitgewerkt.
Meerwaarde
eigen vermogen
werkelijke waarde
Meneer Huizer heeft besloten om met terugwerkende kracht per 1 januari 2018 zijn eenmanszaak om te zetten in een bv. De onderneming is op die datum getaxeerd door een taxateur. Hieruit blijkt dat er een aanzienlijke meerwaarde aanwezig is. Op het pand rust een meerwaarde van € 120.000 en op de machines een meerwaarde van € 10.000. De zakelijke goodwill is berekend op € 200.000. De stand van de OR is eind 2017 € 95.000. De OR is opgenomen onder de post eigen vermogen. Voor de rest zijn er geen fiscale reserves. Hij heeft gekozen voor een ruisende inbreng. De balans ziet er als volgt uit:
Balans per 31 december 2017 | |
---|---|
Pand € 180.000 | Eigen vermogen € 164.000 |
Machines € 60.000 | |
Debiteuren € 20.000 | Crediteuren € 16.000 |
Bank € 10.000 | Hypotheek € 90.000 |
€ 270.000 | € 270.000 |
5.2.1 Belaste stakingswinst
De stakingswinst is het verschil tussen de boekwaarden van uw onderneming (zie de balans) en de werkelijke waarde op het moment van inbreng in de bv. In dit geval is dat dus gelijk aan de meerwaarde op het pand (€ 120.000), de meerwaarde op de machines (€ 10.000) en de goodwill (€ 200.000). Er zijn geen fiscale reserves. De totale meerwaarden zijn dus € 330.000 (stakingswinst).
Stakingsaftrek
Om de belaste stakingsaftrek te bepalen, mag u de stakingsaftrek in mindering brengen. De aftrek is gelijk aan de stakingswinst, maar maximaal € 3.630. In dit geval is de stakingswinst veel hoger en heeft meneer Huizer nog geen gebruik gemaakt van de stakingsaftrek. De belaste stakingswinst is dus € 326.370 (€ 330.000 -/- € 3.630).
De stakingsaftrek geldt per ondernemer en niet per onderneming. U kunt eenmaal in uw leven gebruikmaken van de stakingsaftrek van € 3.630.
5.2.2 OR-lijfrente
Bij overdracht van uw onderneming, moet u afrekenen in box 1 van de inkomstenbelasting over de opgebouwde OR. De OR valt namelijk verplicht vrij.
De OR is voor het hele bedrag om te zetten in een lijfrente. Tegenover de belaste vrijval staat dan een gelijk bedrag aan premieaftrek zodat per saldo niets wordt belast.
Verzekeraar
liquiditeiten
Het bedingen van een lijfrente voor de OR kan zowel tijdens het bestaan van de eenmanszaak als op het moment van staking. De ondernemer moet wel beschikken over liquiditeiten om de premie af te storten. Bij omzetting van de onderneming in de bv is de eigen bv de verzekeraar.
5.2.3 Stakingslijfrente
Bij staking bestaat de mogelijkheid om voor het restant aan belaste stakingswinst een lijfrente te bedingen. Die lijfrente staat bekend als stakingslijfrente.
Bedragen
vijf jaar lager
vijftien jaar lager
Het maximale bedrag van de stakingslijfrente is afhankelijk van uw situatie. De maxima in 2018 luiden als volgt:
- € 454.237:
- ondernemer heeft ten tijde van het staken een leeftijd bereikt die ten hoogste vijf jaar lager is dan de geldende pensioengerechtigde leeftijd;
- overdracht door een invalide ondernemer (45% of meer arbeidsongeschikt);
- de onderneming wordt gestaakt door het overlijden van de ondernemer.
- € 227.126:
- ondernemer heeft ten tijde van het staken een leeftijd bereikt die ten hoogste vijftien jaar lager is dan de geldende pensioengerechtigde leeftijd;
- overdracht door een ondernemer als de lijfrente-uitkering direct ingaat.
- € 113.569: overige gevallen.
opgebouwde voorziening
De maximumbedragen voor het omzetten van de stakingswinst in een lijfrente gelden niet per onderneming, maar per ondernemer.
Verminderen
lijfrentepremie
Bij de bovengenoemde bedragen moet u nog rekening houden met reeds opgebouwde voorzieningen. U moet daarom de volgende bedragen in mindering brengen:
- de waarde in het economisch verkeer van de pensioenaanspraken, de IOAZ-uitkeringen of een bedrijfsbeëindigingvergoeding die wordt uitgekeerd in periodieke uitkeringen;
- de stand van de oudedagsreserve aan het begin van het stakingsjaar;
- eerder afgetrokken lijfrentepremies;
- het bedrag van de oudedagsreserve en van een eerdere stakingswinst die zijn omgezet in een lijfrente.
Berekening stakingslijfrente voor Huizer
omzetten in lijfrente
De opgebouwde OR bedraagt € 95.000. Huizer zet deze om in een lijfrente. Van de stakingswinst kan Huizer maximaal € 227.126 omzetten in een lijfrente. Het bedrag van de OR komt daarop in mindering.
Huizer kan daardoor maximaal € 132.126 (€ 227.126 -/- € 95.000) aan stakingslijfrente bedingen. Na het omzetten in een lijfrente blijft er dan nog € 194.244 (€ 326.370 -/- € 132.126) aan stakingswinst over. Huizer betaalt over dat bedrag inkomstenbelasting in box 1 tegen het progressieve tarief.
5.2.4 Openingsbalans van de bv
flex-bv
Bij een ruisende inbreng gaat de bv verder met de werkelijke waarde van de activa en passiva. Deze waarden vindt u dan ook terug op de openingsbalans.
Aandelenkapitaal
Sinds 1 oktober 2012 gelden de nieuwe wettelijke regels voor onder andere het oprichten van een bv (flex-bv). U hoeft daardoor niet langer een kapitaal te storten van ten minste € 18.000 bij de oprichting van een bv. Daarnaast bestaat er veel meer vrijheid bij het inrichten van de statuten. Stel dat Huizer bv een aandelenkapitaal krijgt van € 1.
Waarde
lijfrente
hogere afschrijving
De ingebrachte onderneming heeft een waarde van € 164.000 en meerwaarden van € 330.000. De totale waarde is dus € 494.000. Daar staat het volgende van de bv tegenover: aandelenkapitaal (€ 1) en lijfrente (€ 227.126). De bv moet dan nog het volgende bedrag aan Huizer voldoen: € 494.000 -/- € 1 -/- € 227.126 = € 266.873. De openingsbalans van de bv ziet er daardoor als volgt uit:
Balans per 1 januari 2018 | |
---|---|
Pand € 300.000 | Aandelenkapitaal € 1 |
Machines € 70.000 | Crediteuren € 16.000 |
Debiteuren € 20.000 | Hypotheek € 90.000 |
Bank € 10.000 | RC-schuld Huizer € 266.873 |
Goodwill € 200.000 | Lijfrenten € 227.126 |
€ 600.000 | € 600.000 |
De komende jaren kan de bv hogere bedragen afschrijven op het pand, de machines en de goodwill dan binnen een eenmanszaak zou zijn toegestaan.
Over de inbreng van het pand is onder voorwaarden geen overdrachtsbelasting verschuldigd. De lijfrente is bedongen bij de eigen bv, maar dat zou ook een externe verzekeraar kunnen zijn.