8.3 Tegengesteld belang
Er kan op enig moment sprake zijn van tegengesteld belang voor een adviseur. Als medepleger kan hij namelijk ook een eigen belang hebben.
Voorwaardelijke opzet
vergrijpboete
Stel een adviseur heeft namens zijn cliënt een aangifte inkomstenbelasting ingediend. Naar aanleiding van deze aangifte ontvangt de adviseur een vragenbrief van de inspecteur in verband met geclaimde aftrekposten. Nadat informatie is ingewonnen bij de cliënt beantwoordt de adviseur de vragen en verstrekt hij eventueel nadere gegevens. De hierop volgende brief van de inspecteur is minder vriendelijk. De inspecteur geeft aan dat hij in verband met voorwaardelijke opzet van plan is om een vergrijpboete op te leggen. Hij is namelijk van mening dat de geclaimde aftrekposten geheel niet tot een aftrek hadden mogen leiden. Wel verzoekt de inspecteur nogmaals om nadere informatie te verstrekken. De belastingplichtige kan op dat moment nog verplicht zijn te antwoorden.
In het fiscale strafrecht geldt de regel dat u niet hoeft mee te werken aan uw eigen veroordeling. Merkt de fiscus u aan als verdachte van een strafbaar feit, dan geldt de informatieplicht niet langer.
Eigen belang
boete adviseur
keuze
belangen
De brief van de Belastingdienst zorgt mogelijk ook voor een direct eigen belang van de adviseur. Het gevolg van de onjuist geclaimde aftrek is dat de adviseur mogelijk ook een boete krijgt. Aangezien de bestuurlijke boete die de inspecteur aan de adviseur kan opleggen een percentage is van de alsnog verschuldigde belasting, heeft de adviseur er direct een (financieel) belang bij en moet hij de keuze maken om de vragen van de inspecteur wel te beantwoorden of om misschien geen nadere gegevens te verstrekken. De adviseur dient op dat moment zowel de positie van de belastingplichtige als de positie van zichzelf goed te bepalen. Misschien doet de adviseur er goed aan om de belangen van de belastingplichtige vanaf dat moment door een ander (kantoor) te laten behartigen om verstrengeling van belangen te voorkomen.
Zeker als bij de belastingplichtige kwade trouw aanwezig is geweest, lopen de belangen van de adviseur en de belastingplichtige ver uit elkaar.