8.3 Naleving
handvatten
relevante documenten
vóór de start
aanspreekpunt
De WAGWEU kent diverse maatregelen om ervoor te zorgen dat de wet wordt nageleefd en de in Nederland gedetacheerde werknemers (minstens) de harde kern aan arbeidsvoorwaarden ontvangen. De wet biedt hiermee handvatten aan de Nederlandse Arbeidsinspectie om die naleving te kunnen controleren. Het gaat hierbij om vier verplichtingen voor buitenlandse EU-bedrijven die tijdelijk werknemers in Nederland laten werken:
Voor buitenlandse zelfstandigen die onder de WAGWEU vallen, gelden ook de inlichtingenplicht en in beperktere mate de administratieve en meldingsplicht. Aan de contactplicht voldoen zelfstandigen sowieso: het aanspreekpunt voor de Arbeidsinspectie zijn zij immers zelf.
informatie uit te wisselen
De WAGWEU maakt het verder mogelijk voor inspectiediensten uit verschillende EU-lidstaten om informatie met elkaar uit te wisselen en boetes over de landsgrenzen heen te innen.
Boete
gegevens opvragen
De Arbeidsinspectie heeft samen met de Belastingdienst en Sociale Verzekeringsbank direct inzage in alle WAGWEU-meldingen. Ook de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) kan gegevens uit het online meldloket opvragen voor uitvoering van haar taken. Sociale partners kunnen ook gegevens uit het meldloket opvragen bij controle op naleving van cao-bepalingen.
vordering
Als de in de vorige paragraaf genoemde arbeidswetten – en dus de WAGWEU – niet worden nageleefd, kan de Nederlandse Arbeidsinspectie een boete opleggen. De sociale partners kunnen een vordering instellen als de hardekernbepalingen van een cao niet worden nageleefd.
Het is voor de betreffende dienstverrichters en dienstontvangers (en zelfstandigen) niet alleen van belang om volgens de wet te werken om boetes te voorkomen, maar ook eventuele reputatieschade door wetsovertredingen.
in totaal
hangt af van het aantal
Voor een overtreding van de inlichtingenplicht kan de Arbeidsinspectie een bestuurlijke boete opleggen van € 6.000 (€ 3.000 als het een zelfstandige betreft). Bij overtreding van de administratieve plicht is het boetebedrag € 8.000 in totaal (deze boete wordt niet per werknemer opgelegd), en € 4.000 als het een zelfstandige betreft. De boete die de Arbeidsinspectie aan dienstverrichters kan opleggen voor overtreding van de meldingsplicht hangt af van het aantal gedetacheerde werknemers: € 1.500 bij minder dan tien gedetacheerden, € 3.000 bij tien tot en met 19 gedetacheerden en € 4.500 bij 20 of meer gedetacheerden. De boete bedraagt € 750 als de dienstverrichter een zelfstandige is.
maximaal
De boete die dienstontvangers kunnen krijgen bij overtreding van de (verplichte controle op nakoming van de) meldingsplicht, is € 1.500 (€ 750 als de dienstontvanger een natuurlijk persoon is).
verhoogd
bescherming
Het boetebedrag dat de Arbeidsinspectie maximaal kan opleggen is € 16.750 per niet-nagekomen verplichting. Afhankelijk van de aard en ernst van de overtreding, de mate van verwijtbaarheid en de evenredigheid ervan is matiging van de boete mogelijk. Bij het herhaaldelijk of bewust niet nakomen van de verplichtingen kan de boete per overtreding juist worden verhoogd, met maximaal 200%.
Extra strafmogelijkheid in de toekomst
verplichte certificering
Het kabinet wil arbeidsuitbuiting expliciet strafbaar gaan stellen via het Wetboek van Strafrecht, met name ter bescherming van arbeidsmigranten. Het is niet genoeg dat uitbuitingsproblemen op dit moment vaak via de Nederlandse Arbeidsinspectie en het arbeidsrecht lopen. Het is de bedoeling om per 2024 een strafrechtelijke veroordeling mogelijk te maken bij bijvoorbeeld flinke onderbetaling of ondermaatse huisvesting of als werkgevers niet goed nagaan of uitzendkrachten worden uitgebuit.
Ook is het de bedoeling dat er straks een verplichte certificering komt voor uitzendbureaus en werkgevers alleen nog arbeidskrachten mogen inlenen van gecertificeerde uitzendbureaus.