10.1 Conserverende aanslag

belastingplichtig

lijfrente

eigen woning

KEW

U bent binnenlands belastingplichtig voor de periode dat u in Nederland woont. Hierdoor kunt u ook profiteren van voordelige fiscale regelingen in Nederland. Op het moment dat u gaat emigreren, krijgt u een conserverende aanslag als u bij emigratie te conserveren inkomen heeft. In de volgende gevallen is sprake van te conserveren inkomen:

• U heeft pensioenrechten opgebouwd in de periode dat u in Nederland woonde (zie paragraaf 10.1.1).
• U heeft recht op uitkeringen uit een lijfrenteverzekering, -spaarrekening of een -beleggingsrekening, terwijl de premies in het verleden ten laste zijn gebracht van uw inkomen in Nederland (zie paragraaf 10.1.2).
• U heeft recht op het voordeel uit een kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning of beleggingsrecht eigen woning (zie paragraaf 10.1.3).
• U heeft een aanmerkelijk belang in een vennootschap die in Nederland is gevestigd (zie paragraaf 10.1.4).

Berekenen

box 1

revisierente

De Belastingdienst legt voor dit inkomen een conserverende aanslag op. Het te conserveren inkomen valt in principe in box 1 van de inkomstenbelasting. Voor het bepalen van de hoogte van de conserverende aanslag houdt de Belastingdienst dus rekening met de tarieven in de inkomstenbelasting. De fiscus berekent het bedrag van uw conserverende aanslag door het te conserveren inkomen op te tellen bij uw reguliere inkomen. Hierdoor valt het te conserveren inkomen in het voor u geldende hoogste belastingtarief. Daarnaast brengt de fiscus 20% revisierente in rekening.

10.1.1 Pensioenrechten

omkeerregel

bijtelling

Het opbouwen van pensioen in Nederland levert u een fiscaal voordeel op, want u kunt de premies aftrekken van het inkomen. De aanspraken op pensioen zijn niet belast, maar wel de ontvangen pensioenuitkering (omkeerregel). Bij emigratie neemt de fiscus dat voordeel terug. De Belastingdienst telt de waarde van pensioenrechten op het moment van emigratie bij uw inkomen in box 1. De waarde van uw pensioenrechten kunt u meestal opvragen bij uw pensioenfonds of verzekeraar. Die moet u dan invullen in uw aangifte bij emigratie (zogenoemd M-formulier). Over deze bijtelling en de revisierente krijgt u gedurende maximaal tien jaar uitstel van betaling (zie ook paragraaf 10.2).

10.1.2 Rechten op een lijfrente

tien jaar uitstel

Voor de waarde van de lijfrenterechten gelden dezelfde regels als voor pensioenrechten. In de aangifte bij emigratie geeft u de waarde in het economisch verkeer van deze rechten aan. Op basis daarvan legt de Belastingdienst een conserverende aanslag op. Voor deze conserverende aanslag krijgt u ook tien jaar uitstel van betaling.

10.1.3 Emigratie en eigen woning

Om uw eigen woning te financieren heeft u wellicht een spaar-, leven- of beleggingshypotheek afgesloten. Bij deze hypotheekvormen kunt u op de volgende twee manieren sparen voor de aflossing van uw eigenwoningschuld:

• kapitaalverzekering eigen woning (KEW);
• banksparen met een spaarrekening of beleggingsrecht eigen woning.

Houdt u bij emigratie de eigen woning, dan heeft dat fiscale gevolgen. De fiscus zal een conserverende aanslag opleggen. U krijgt uitstel van betaling voor deze aanslag. Deze aanslag hoeft u pas in de volgende gevallen te betalen:

• U heeft geen eigen woning meer.
• U krijgt een uitkering uit bovenstaande producten.
• De producten voldoen niet meer aan de voorwaarden.

Kapitaalverzekering

leegstaande woning

vrijstelling

De kapitaalverzekering eigen woning blijft alleen in stand als u de eigen woning nog niet heeft verkocht vóór het moment van emigratie. De woning kan immers leegstaan, omdat u nog geen koper heeft gevonden. De fiscus gaat dan uit van een fictieve uitkering van de kapitaalverzekering vlak voor emigratie. U krijgt een aanslag voor de belasting over de waarde in het economisch verkeer minus de betaalde premies. Daarnaast kunt u profiteren van een vrijstelling die meestal hoger is dan de waarde van de kapitaalverzekering.

Banksparen

aflossing

Spaart u bij de bank via een geblokkeerde spaarrekening of beleggingsrecht voor de aflossing van de hypotheek? Ook dan krijgt u een conserverende aanslag voor de waarde in het economisch verkeer van uw spaarrekening of beleggingsrecht op het moment van emigratie. Het totaal van de gestorte bedragen kunt u daarop in mindering brengen, zodat alleen de extra opbouw is belast. De vrijstelling voorkomt meestal dat u belasting moet betalen.

10.1.4 Aanmerkelijk belang in Nederland

conserverende aanslag

De fiscus gaat bij emigratie van een directeur-grootaandeelhouder (dga) ervan uit dat hij de aandelen in zijn bv heeft vervreemd op het moment direct voorafgaand aan de emigratie. Waren de aandelen op dat moment meer waard dan de verkrijgingsprijs, dan legt de fiscus een conserverende aanslag op. De conserverende aanslag die de dga ontvangt, is bedoeld om de belastingclaim over de binnenlandse periode te behouden en te voorkomen dat emigratie alleen bedoeld is om fiscaal voordeel te behalen.

Afrekenen

winstuitdeling

De dga is aanmerkelijkbelanghouder en daarom moet hij meteen afrekenen als hij na emigratie meer dan 90% van de aanwezige winstreserves uitkeert. In de praktijk kwam het echter regelmatig voor dat een aanmerkelijkbelanghouder na emigratie een winstuitdeling deed van net iets minder dan 90%. Het kabinet heeft daarom per 15 september 2015 de wet aangepast en de tienjaarstermijn voor de conserverende aanslag afgeschaft en de kwijtschelding geschrapt.