10.1 Loondoorbetaling bij ziekte
maximaal 104 weken
combinaties
niet te wijzigen
Als werknemers ziek zijn, heeft uw onderneming een loondoorbetalingsplicht van maximaal 104 weken (twee jaar). In die twee ziektejaren moet u volgens de wet minstens 70% van het loon van de werknemer doorbetalen. In de individuele of collectieve arbeidsovereenkomst is meestal terug te vinden welk percentage u daadwerkelijk elk ziektejaar moet doorbetalen: de wettelijke 70% of meer. Hierbij zijn allerlei combinaties mogelijk – zoals 100%-80%, 90%-75% of 70%-70% – maar vaak wordt in het eerste ziektejaar 100% doorbetaald en gaat dit voor het tweede ziektejaar omlaag naar het wettelijk minimum van 70%. Is er niets vastgelegd over de loondoorbetaling bij ziekte, dan kunt u de hoogte van het doorbetaalde loon zelf bepalen, uiteraard binnen de wettelijke regels. Leg de gekozen doorbetaling dan ook vast in het personeelsreglement en bedenk dat zulke afspraken later niet zomaar zijn te wijzigen.
Grens
aanvullen tot ondergrens
geldt ondergrens niet
In het eerste ziektejaar is uw onderneming verplicht om minstens het minimumloon te betalen. Dat betekent dat als het loon dat u de zieke werknemer moet doorbetalen het eerste ziektejaar onder het voor hem geldende wettelijk minimumloon uitkomt, u dit bedrag moet aanvullen tot die ondergrens.
toeslag
In het tweede ziektejaar geldt deze ondergrens niet. Dat betekent dat als het doorbetaalde loon tijdens het tweede ziektejaar onder het voor de werknemer geldende minimumloon uitkomt, uw onderneming dit niet hoeft aan te vullen tot dat minimum. Als de inkomsten van de werknemer in het tweede ziektejaar onder het sociaal minimum liggen doordat u hem onder het wettelijk minimumloon betaalt, kan hij zelf bij UWV een toeslag aanvragen.
Geen probleem qua uitbetalingseisen
wettelijk vastgelegd
Als u een werknemer het tweede ziektejaar onder het minimumloon doorbetaalt, komt uw onderneming hierdoor niet in de knel met de eis dat u minstens het nettominimumloon aan de werknemer moet uitbetalen (zie paragraaf 7.3). Deze uitzondering voor de mogelijkheid tot betaling onder het minimumloon is immers wettelijk vastgelegd.
bovengrens
Hierdoor geldt net zo goed dat u het tweede ziektejaar niet verplicht bent het volledige minimumloon giraal uit te betalen (zie paragraaf 7.2). De girale uitbetalingsverplichting geldt dan uiteraard wel voor het daadwerkelijk doorbetaalde (lagere) loon.
Bij de loondoorbetalingsplicht geldt ook een bovengrens, namelijk het maximumdagloon. Dat betekent dat uw onderneming een zieke werknemer niet méér loon hoeft door te betalen dan het geldende doorbetalingspercentage over het maximumdagloon (€ 274,44 in de eerste helft van 2024). Maar dat mag uiteraard wel.
Sanctie
een jaar langer doorbetalen
Het kan zijn dat uw organisatie door onvoldoende inspanningen voor re-integratie van de zieke werknemer zijn loon nog (maximaal) een jaar langer moet doorbetalen: de zogeheten loonsanctie die UWV kan opleggen. Tijdens dat derde ziektejaar moet u de werknemer ook (minstens) 70% van het loon betalen, tenzij er een ander (hoger) percentage is afgesproken. Ook tijdens het derde ziektejaar vanwege een opgelegde loonsanctie geldt geen ondergrens en mag u de werknemer dus onder het minimumloon betalen, zónder dat u hierbij in de knel komt met de uitbetalingseisen (zie het kader hiervoor).
De meeste individuele of collectieve arbeidsovereenkomsten bevatten geen afspraken over de loondoorbetaling tijdens een loonsanctie. Daarom geldt dan de wettelijke minimumdoorbetalingsplicht, en niet een verlenging van de doorbetalingssituatie in het tweede ziektejaar.
Wachtdagen
geen loon betalen
Het kan zijn dat is afgesproken dat uw onderneming bij ziekte van werknemers wachtdagen hanteert. Het is slechts toegestaan om over één of twee (wacht)dagen geen loon te betalen als dat in de individuele of collectieve arbeidsovereenkomst is vastgelegd. Anders mag u geen wachtdagen hanteren en bent u gewoon vanaf de eerste ziektedag loondoorbetaling verschuldigd.
binnen vier weken
Uw onderneming mag ook geen wachtdagen hanteren als de werknemer na een vorige ziekte binnen vier weken weer ziek wordt vanwege dezelfde oorzaak. Deze ziekteperiodes tellen namelijk als één periode. U moet de werknemer dan bij de nieuwe ziekmelding gewoon vanaf de eerste ziektedag loon doorbetalen.
U komt niet in de problemen als u wachtdagen hanteert bij een werknemer die het minimumloon verdient. Omdat de mogelijkheid tot het niet betalen van loon over de eerste twee ziektedagen een wettelijke basis heeft, is betaling onder het minimumloon in deze situatie mogelijk.