3.2 Fiscale reserves
Een andere component van het stakingsresultaat zijn de fiscale reserves. Dit zijn bedragen die u in uw onderneming mag ‘reserveren’ voor bepaalde toekomstige bestemmingen en aftrekbaar zijn van de winst. De Wet IB 2001 onderscheidt een drietal fiscale reserves:
- de herinvesteringsreserve (HIR);
- de kostenegalisatiereserve (KER); en
- de oudedagsreserve (OR) (vervallen sinds 2023).
3.2.1 Herinvesteringsreserve
bedrijfsmiddel
verruiming
Met de herinvesteringsreserve (HIR) kunt u de opbrengst van de verkoop van een bedrijfsmiddel ‘reserveren’ om dit bedrag op een later tijdstip opnieuw te kunnen investeren in een ander bedrijfsmiddel. De belastingheffing over de behaalde boekwinst bij verkoop wordt hierdoor uitgesteld. De HIR is onder de huidige wet- en regelgevng niet toe te passen als een gedeelte van een onderneming wordt gestaakt. Maar dit wordt verruimd, zo staat in het Belastingplan 2024. De verruiming houdt in dat ook bij een gedeeltelijke staking van een onderneming de HIR toe te passen is, als er sprake is van ingrijpen door de overheid.
3.2.2 Kosten-egalisatiereserve
Met de (kosten)egalisatiereserve kunt u bedragen reserveren voor toekomstig periodiek onderhoud van bedrijfsmiddelen, bijvoorbeeld het bedrijfspand of onderhoud aan machines. Een voordeel is dat u de kosten kunt spreiden over verschillende jaren. Zo kunt u voorkomen dat hoge onderhoudsuitgaven in een jaar (te) zwaar op de winst drukken. Voor jaarlijks terugkerende uitgaven of voor de aanschaf van bedrijfsmiddelen mag u echter geen egalisatiereserve vormen.
3.2.3 Oudedagsreserve
oudedags-voorziening
IB-ondernemers mochten tot 2023 jaarlijks een deel van de winst reserveren voor hun oudedagsvoorziening (OR). Deze oudedagsreserve is een boekhoudkundige reservering van een deel van de winst. De reservering zorgt voor uitstel van belastingheffing over dat deel van de winst. In het jaar van reservering levert dit dus een belastingvoordeel op. Bij aankoop van een oudedagslijfrente vanuit de reserve, is het bedrag waarmee de reserve afneemt, belastbare winst.
U kunt sinds 2023 niet meer doteren aan de OR (zie paragraaf 4.1). Wel kunt u de opgebouwde OR volgens de oude regels afbouwen. Dit kan een goede aanleiding zijn om de OR (bancair) af te storten. U leest meer hierover op rendement.nl/fiscaaldossier.
Niet-overdraagbaar
De fiscale reserves zijn in principe ondernemingsgebonden. Dit betekent dat u ze niet kunt overdragen aan een opvolger, met uitzondering van uw partner. Bij geruisloos doorschuiven (zie hoofdstuk 5) zijn de fiscale reserves, met uitzondering van de OR, wel overdraagbaar. Een en ander betekent dat u in principe bij de overdracht van de gehele onderneming moet afrekenen over de fiscale reserves. Bij de overdracht van een gedeelte van de onderneming kunnen de HIR en KER in bepaalde situaties wel in stand blijven.