8.2 Kwaliteitseisen

nationaliteit

beroep

Naast de goedkeuringsregeling en de aanbiedingsregeling die kunnen gelden bij vrijwillige overdracht van aandelen, kunt u in de statuten kwaliteitseisen stellen waaraan (potentiële) aandeelhouders moeten voldoen. Deze eisen mogen niet in strijd zijn met de wet, openbare orde en de goede zeden. Nationaliteitseisen zijn bijvoorbeeld niet toegestaan. Wel kunt u eisen dat een aandeelhouder ingezetene van Nederland moet zijn. Bij een kwaliteitseis moet u denken aan de eis dat alle aandeelhouders een bepaald beroep moeten uitoefenen of lid moeten zijn van een bepaalde organisatie. Ook is een mogelijke kwaliteitseis dat de aandeelhouder partij moet zijn bij een bepaalde in de statuten gedefinieerde overeenkomst, zoals een aandeelhoudersovereenkomst.

8.2.1 Omschrijven

ontheffing

Zorg voor een duidelijke omschrijving van de kwaliteitseisen in de statuten. U kunt niet bepalen dat de kwaliteitseisen zullen worden vastgesteld door een orgaan van de bv of een derde. Wel kunt u bepalen dat een orgaan van de bv ontheffing kan verlenen van de kwaliteitseis.

8.2.2 Rechten

verplichting

Als u kwaliteitseisen stelt, kunt u in de statuten bepalen of en in hoeverre een aandeelhouder het vergader- en stemrecht en het recht op uitkeringen kan uitoefenen als hij niet (meer) aan de gestelde eisen voldoet. Bepaalt u in de statuten dat één van deze rechten niet kan worden uitgeoefend? En legt u hierbij niet een verplichting tot overdracht van de aandelen op? Dan geldt op grond van de wet dat de desbetreffende aandeelhouder ontheven is van de gestelde eisen.

Ontheffing

De ontheffing geldt alleen als de bv niet binnen een termijn van drie maanden na een verzoek daartoe van de aandeelhouder, gegadigden heeft aangewezen aan wie hij volgens een regeling in de statuten aandelen kan overdragen.

8.2.3 Vormgeving kwaliteitseis

Het stellen van een kwaliteitseis kan bijvoorbeeld in het geval van een notariskantoor als volgt worden vormgegeven. Als aandeelhouder worden alleen toegelaten:

• notarissen;
• de vennootschap zelf;
• andere besloten vennootschappen en/of naamloze vennootschappen waarvan notarissen direct of indirect aandeelhouder zijn.

STAK

Hetzelfde geldt voor een stichting administratiekantoor (STAK), dat de aandelen ten titel van beheer houdt voor een notaris-certificaathouder en waarvan de enige bestuurder een notaris is.

Sancties

opschorten

De hiervoor bedoelde vennootschappen en stichtingen kunnen alleen aandeelhouder zijn als de statuten van deze entiteiten op het punt van de kwaliteitseisen overeenkomen. Dus in de statuten staan ook bepalingen over de aan aandeelhouders of bestuurders gestelde kwaliteitseisen en de sancties bij verlies van die kwaliteit. Als een aandeelhouder niet of niet meer voldoet aan de hiervoor gestelde kwaliteitseisen, worden het stemrecht, het recht op deelname aan de algemene vergadering en het recht op uitkeringen opgeschort.

Voorwaarden

ontbinding

statuten-wijziging

In afwijking hiervan kan het vergader- en stemrecht wel worden uitgeoefend in een algemene vergadering waartoe is opgeroepen, met als enige agendapunt:

• een besluit tot ontbinding van de bv, al dan niet met benoeming van vereffenaars; of
• een besluit tot statutenwijziging, waarbij ten minste:
  • als het woord ‘notaris’ in de naam voorkomt, dit woord uit de naam van de bv wordt geschrapt, en
  • het doel zodanig wordt gewijzigd dat de bv niet meer bevoegd is een notarispraktijk uit te oefenen, en de hiervoor gestelde kwaliteitseisen vervallen.

De aandeelhouder is onherroepelijk van gestelde kwaliteitseisen ontheven als hij één of meer van de hiervoor genoemde rechten niet kan uitoefenen, en hij bovendien niet op grond van deze statuten gehouden is zijn aandelen aan te bieden en over te dragen.

8.2.4 Prioriteitsaandelen

ontheffing

Heeft u in de statuten voorzien in kwaliteitseisen voor de houder(s) van prioriteitsaandelen? Dan doet u er verstandig aan om uitdrukkelijk te bepalen of een houder van zulke aandelen die niet (meer) aan de kwaliteitseisen voldoet, de bijzondere aan deze aandelen verbonden rechten kan uitoefenen zolang hij geen ontheffing van die eisen heeft.