11.6 Brandweer
normale werkzaamheden
Op de normale werkzaamheden, zoals het blussen van een brand, gelden de algemene regels van de ATW. Alleen voor consignatie- en aanwezigheidsdiensten gelden specifieke regels. Volgens de wet vallen onder de brandweer zowel de gemeentelijke brandweer als de bedrijfsbrandweer en zowel de vrijwillige brandweer als de beroepsbrandweer.
In tegenstelling tot andere vrijwilligers valt de vrijwillige brandweer dus wel onder de Arbeidstijdenwet. Omdat uw organisatie waarschijnlijk niets te maken heeft met de vrijwillige brandweer, beperken we ons hier tot de beroepsbrandweer.
Thuiswachtdienst geldt als werktijd
wachtdienst
Het Europese Hof deed uitspraak over de situatie waarin een werknemer thuis wachtdienst vervult en in korte tijd gehoor moet geven aan oproepen. Het Hof is van oordeel dat zo’n thuiswachtdienst als arbeidstijd – en niet als rusttijd – moet worden beschouwd omdat de werknemer geen persoonlijke activiteiten kan ondernemen.
Brandweervrijwilliger
niet vrij
Een Belgische brandweervrijwilliger daagde de stad Nijvel voor de rechter. De man wilde vergoeding voor de door hem vervulde thuiswachtdiensten. Hij moest daarbij bereikbaar zijn en binnen acht minuten op de door zijn werkgever aangewezen plek kunnen verschijnen. De rechter oordeelde dat er sprake is van arbeidstijd, omdat de werknemer niet vrij was in zijn doen en laten tijdens de wachtdienst.
Europese Hof van Justitie, 21 februari 2018, C-2018/82
Beroepsbrandweer
onbelemmerd
De beroepsbrandweer mag 62 aanwezigheidsdiensten in een periode van 26 achtereenvolgende weken draaien. De normale rustregels rondom een aanwezigheidsdienst gelden, tenzij het aantal werknemers dat nodig is om een onbelemmerde voortgang van de dienst te waarborgen, onder het vereiste minimum komt. Dan is de rust van 11 uur voor en na een aanwezigheidsdienst niet verplicht.