2.2 Afschrijvingsregels bedrijfsmiddelen

verkoopwinst

boekwaarde

Voor de bedrijfsmiddelen die u inzet voor de dagelijkse gang van zaken, zoals inventaris, machines, (bedrijfs)auto’s en computers, geldt dat u over het aanschafbedrag maximaal 20% per jaar mag afschrijven. Dit komt dus neer op een minimale afschrijvingstermijn van vijf jaar. Een kortere afschrijvingsperiode dan vijf jaar is niet mogelijk. Als de verkoopwinst lager is dan de boekwaarde komt het verschil tussen de boekwaarde en de verkoopwinst ten laste van de winst. Als de verkoopwinst hoger is dan de boekwaarde geldt een herinvesteringsreserve of boekwinst. Wordt het bedrijfsmiddel voor het eind van de afschrijvingstermijn buiten gebruik gesteld, bijvoorbeeld bij vervanging, dan komt de boekwaarde alsnog ten laste van de winst.

Ingebruikname

De afschrijving van een bedrijfsmiddel begint vanaf het moment van ingebruikname. Is dit ergens halverwege het jaar, dan moet de afschrijving over de aanschafprijs naar evenredigheid plaatsvinden. Koopt u bijvoorbeeld op 1 april een nieuwe laptop van € 1.200, dan mag u over dit eerste jaar maar (9/12 x 20% x € 1.200=) € 180 afschrijven op de laptop.

Commerciële afschrijving

afschrijvingsregels

Er gelden afschrijvingsregels voor goodwill, voor overige bedrijfsmiddelen en voor gebouwen. Een voorbeeld: een koffietentje koopt een nieuwe Italiaanse espressomachine voor een bedrag van € 40.000. De restwaarde wordt gesteld op 10% ofwel € 4.000. De commerciële afschrijvingstermijn is vier jaar, de fiscale afschrijvingstermijn vijf jaar. Dit levert het onderstaande schema op:

Tweedehands bedrijfsmiddel

boedel

afwaardering

U kunt ook kiezen voor een busje dat u na vijf jaar overneemt uit de lease. Of een machine uit een failliete boedel. De fiscus hanteert geen aparte regels voor tweedehands bedrijfsmiddelen, zogenoemde occasions. Ook hiervoor geldt een maximale jaarlijkse afschrijving van 20% (van de aanschafkosten) en fiscale afschrijvingstermijn van minimaal vijf jaar. Ook al is bij een tweedehands bedrijfsmiddel al meteen duidelijk dat deze afschrijvingstermijn veel te ruim is, dan nog moet u in vijf jaar afschrijven. Wel kan in dit soort situaties de afwaardering op lagere bedrijfswaarde mogelijk uitkomst bieden.

argumenten

Als u meent dat de op de (fiscale) balans getoonde waarde van een bedrijfsmiddel te hoog is, dan kunt u deze waarde naar beneden bijstellen. Dit kan alleen op grond van argumenten. Niet bij alle bedrijfsmiddelen zal het makkelijk zijn de Belastingdienst te overtuigen dat de waarde daadwerkelijk lager is. Zo kunt u een verouderde computer die u alleen bewaart vanwege de oude gegevens die erop staan, uiteindelijk afwaarderen tot een bedrijfswaarde van nihil, in plaats van een restwaarde van 10% te hanteren.

Levensduur en restwaarde

Is de verwachte levensduur korter dan vijf jaar, dan is de commerciële afschrijving hoger dan het fiscaal toegestane maximum van 20% van de aanschafkosten. In dat geval bent u voor de winst-en-verliesrekening gedwongen de commerciële afschrijving aan te houden. De fiscale afschrijving kan de commerciële afschrijving dan niet volgen.

levensduur

Denk eraan dat dit probleem niet speelt bij bedrijfsmiddelen waarvan de commerciële levensduur gelijk is aan of langer is dan vijf jaar. De fiscale regels lopen in dat geval qua afschrijving synchroon met de commerciële afschrijving. Deze methodes kunt u in de onderstaande afschrijvingsregels terugvinden:

• In eerste instantie berekent u de jaarlijkse afschrijvingslast op basis van de verwachte economische levensduur én rekening houdend met de restwaarde.
• Bij een commerciële levensduur van meer dan vijf jaar, bijvoorbeeld voor een kostbare machine, bedraagt de commerciële afschrijving minder dan 20% van de aanschafkosten en kan de fiscale afschrijving de commerciële afschrijving volgen.

gebruiksduur

In principe bepaalt de gebruiksduur de technische levensduur van het bedrijfsmiddel. U mag echter uitgaan van de economische levensduur als deze korter is dan de technische levensduur.