3.1 Bezwaar maken
gesloten
In de AWR kunt u de beslissingen en handelingen terugvinden waartegen u bezwaar kunt maken. Hierdoor is er een gesloten stelsel van rechtsbescherming in belastingzaken. Het is dus niet mogelijk om tegen elke beslissing of handeling van de Belastingdienst bezwaar te maken. U kunt bezwaar maken tegen de volgende zaken:
- aanslagen;
- een voor bezwaar vatbare beschikking (dit komt uitgebreider aan bod in paragraaf 3.1.1);
- voldoening, afdracht en inhouding.
Wie is er bevoegd om bezwaar te maken?
In principe kan alleen degene aan wie een aanslag is opgelegd en op wiens naam de aanslag staat een bezwaar indienen. Ook kan alleen degene die heeft betaald, tegen een betaling op aangifte bezwaar maken.
inhouding
Tegen de inhouding van belasting (bijvoorbeeld loonbelasting/premie volksverzekeringen) staat bezwaar open voor degene van wie is ingehouden. Wel kan een gemachtigde, bijvoorbeeld een belastingadviseur, namens de bevoegde bezwaar maken.
3.1.1 Voor bezwaar vatbare beschikking
Het begrip ‘een voor bezwaar vatbare beschikking’ is ingevoerd om te voorkomen dat u tegen elke (materiële) beschikking bezwaar zou kunnen maken. In de AWR is dit begrip niet nader gedefinieerd.
formeel uitleggen
U moet dit begrip strikt formeel uitleggen: uitsluitend het feit dat de belastingwet een besluit van de inspecteur als voor bezwaar vatbare beschikking aanduidt, bepaalt dat u tegen een dergelijk besluit van de Belastingdienst een bezwaarschrift kunt indienen.
U kunt ook bezwaar indienen als de inspecteur weigert een besluit te nemen of als hij een besluit niet neemt binnen de daarvoor geldende termijn.
3.1.2 Indienen van een bezwaarschrift
formulier
Een bezwaarschrift moet u schriftelijk indienen bij de inspecteur. Op de website van de Belastingdienst is daarvoor ook het formulier ‘Bezwaar zakelijk’ te vinden. Het is tegenwoordig vaak ook mogelijk om uw bezwaar via de online omgeving van de Belastingdienst in te dienen. Een bezwaar per e-mail of fax wordt geweigerd.
Onbevoegd bestuursorgaan
doorstuurplicht
Als u het bezwaarschrift per abuis naar een onbevoegd bestuursorgaan verzendt, bijvoorbeeld een andere inspecteur of ander kantoor, geldt de doorstuurplicht. Het onbevoegde bestuursorgaan moet het bezwaarschrift zo spoedig mogelijk (binnen veertien dagen) doorsturen naar het juiste bestuursorgaan dat de omstreden beslissing heeft genomen.
Het tijdstip van indiening bij het onbevoegde bestuursorgaan is bepalend voor de vraag of het bezwaarschrift tijdig is ingediend.
Gegevens bezwaarschrift
omschrijving
motivering
Een door u ingediend bezwaarschrift moet de volgende gegevens bevatten en aan de volgende voorwaarden voldoen:
- uw naam en adresgegevens;
- de dagtekening van het bezwaarschrift;
- een omschrijving van de beslissing waartegen uw bezwaar is gericht;
- de motivering van uw bezwaar;
- een vertaling van uw bezwaarschrift als dit in een vreemde taal is opgesteld.
aanvullen
Als uw bezwaarschrift niet aan bovenstaande voorwaarden voldoet, stelt de inspecteur u in de gelegenheid om de ontbrekende gegevens binnen een redelijke termijn aan te vullen. Geeft u daaraan geen gehoor, dan kan de inspecteur uw bezwaarschrift niet-ontvankelijk verklaren. Hij neemt uw bezwaarschrift dan niet in behandeling.
3.1.3 Bezwaartermijn
zes weken
Een bezwaarschrift moet in principe zijn ingediend binnen een termijn van zes weken na de dagtekening van de aanslag of de beschikking. Deze termijn is dwingend voorgeschreven.
Ontvangst- en verzendtheorie
Uw bezwaarschrift is tijdig ingediend als dit voor het einde van de bezwaartermijn is ontvangen door de Belastingdienst (ontvangsttheorie).
verzending per post
Bij verzending per post is uw bezwaarschrift ook tijdig ingediend als het voor het einde van de termijn van zes weken ter post is bezorgd, op voorwaarde dat het niet later dan een week na afloop van de termijn van zes weken is ontvangen (verzendtheorie). Bij voldoende belang is het advies het bezwaarschrift aangetekend te verzenden.
Als het u niet lukt uw bezwaarschrift binnen de bezwaartermijn in te dienen, is het raadzaam een pro-formabezwaarschrift in te dienen. Dit is een bezwaar zonder motivering. Uw bezwaren kunt u dan later aanvullen.
Ambtshalve
te laat indienen
De Belastingdienst stuurt u na ontvangst van uw bezwaarschrift een ontvangstbevestiging toe. Heeft u een bezwaarschrift te laat ingediend, dan neemt de inspecteur het te laat ingediende bezwaar ambtshalve toch in behandeling. Tegen deze beslissing van de inspecteur kunt u echter niet in beroep gaan bij de rechtbank.
3.1.4 Uitstel van betaling
omstreden bedrag
Dient u een bezwaarschrift in tegen bijvoorbeeld een aanslag vennootschapsbelasting, dan kunt u verzoeken om uitstel van betaling voor het omstreden bedrag van deze aanslag. Als u het omstreden bedrag van de aanslag vermeldt, geldt uw bezwaarschrift ook als een verzoek om uitstel van betaling van dat betreffende bedrag. Hiervan ontvangt u een bericht. Zonder een dergelijk verzoek moet u, ondanks dat u het niet eens bent met de aanslag, deze aanslag in eerste instantie toch geheel voldoen.
3.1.5 Hoorplicht
mondeling toelichten
Op verzoek kunt u uw bezwaren mondeling toelichten bij de Belastingdienst. In uw bezwaarschrift kunt u al aangeven dat u daar gebruik van wenst te maken. Meestal zal de fiscus ook nog vragen of u daar gebruik van wilt maken. De achterliggende gedachte hiervan is dat niet iedereen in staat is zijn standpunt goed op papier te formuleren en dus de gelegenheid moet krijgen om dit mondeling te doen. Het mondeling toelichten van bezwaren heet in fiscaal jargon ‘horen’.
Aan de hoorplicht zijn spelregels verbonden, zoals de mogelijkheid tot het indienen van stukken en de geheimhoudingsplicht. Na afloop ontvangt u (of uw vertegenwoordiger) een kopie van het hoorverslag.
3.1.6 Uitspraak op bezwaar
binnen zes weken
opschorting beslistermijn
De inspecteur moet in principe binnen zes weken na afloop van de bezwaartermijn een uitspraak doen. De inspecteur moet de uitspraak duidelijk motiveren. De termijn schuift op als u bijvoorbeeld een pro-formabezwaarschrift heeft ingediend en u dat later moet motiveren. De opschorting van de beslistermijn is net zo lang als de periode tot het moment dat het verzuim is hersteld of de gestelde termijn ongebruikt is gebleven.
Beslistermijn verlengen
meer informatie nodig
De Belastingdienst mag de beslistermijn verlengen met nog eens zes weken. Hiervoor kan aanleiding bestaan als er meer informatie nodig is om tot een goede beslissing te komen. Verder uitstel is alleen mogelijk met toestemming van de belastingplichtige.
Drie mogelijkheden
heroverwegen
De bezwaarschriftprocedure is bedoeld om de inspecteur in staat te stellen het omstreden besluit te heroverwegen. Het is dus niet bedoeld om het besluit in uw nadeel te corrigeren. De inspecteur heeft formeel drie oplossingsrichtingen voor de uitspraak op uw bezwaarschrift.
toewijzen
Zo kan hij uw bezwaar:
- niet-ontvankelijk verklaren (niet vatbaar voor berechting);
- geheel of gedeeltelijk toewijzen; of
- afwijzen.
3.1.7 Kostenvergoeding
verwijtbare fout
Als de inspecteur bij het nemen van een besluit – bijvoorbeeld het opleggen van een belastingaanslag – een verwijtbare fout heeft gemaakt, kunt u een vergoeding krijgen voor de kosten die u heeft gemaakt voor de bezwaarprocedure. U kunt hierbij denken aan de kosten van uw belastingadviseur of een advocaat.
Een verzoek om kostenvergoeding moet u hebben gedaan voordat de inspecteur heeft beslist op uw bezwaarschrift. Er gelden standaardvergoedingen. De hoogte daarvan is afhankelijk van de omstandigheden.