U bent hier

Onderneming & Fiscus
Fiscale eenheid3. Voor- en nadelen van een fiscale eenheid VPB3.3 De opvolger van de fiscale eenheid VPB

3.3 De opvolger van de fiscale eenheid VPB

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier Fiscaal Rendement
Publicatiedatum: april 2023

uitvoerbaar

Door de uitspraak van het Europese Hof van Justitie dat Nederland discrimineert met de fiscale eenheid VPB moet er nu worden nagedacht over een nieuwe groepsregeling in de VPB. Het is de bedoeling dat er een ‘opvolger’ komt die strookt met EU-recht, uitvoerbaar is en bijdraagt aan een gunstig vestigingsklimaat in Nederland. Hoe komt deze nieuwe groepsregeling er uit te zien?

Nieuwe groepsregeling

onbelast

afschaffen

concern-regeling

Het feit dat de Belastingdienst ondernemingen in een fiscale eenheid VPB ziet als één belastingplichtige is nu één van de grootste voordelen van de fiscale eenheid. Ondernemingen kunnen zo onderling winsten en verliezen verrekenen. Daarnaast kunnen ze ook bedrijfsactiviteiten van de ene naar de andere bv verplaatsen zonder af te rekenen met de fiscus. De kans is groot dat deze voordelen niet zullen terugkeren in de nieuwe groepsregeling. Dat zulke transacties binnen het concern onbelast zijn strookt namelijk niet met het Europees recht. Er zijn in een internetconsultatie vier varianten voorgelegd voor een mogelijke opvolger:

  • De regeling voortzetten zoals die nu is, inclusief de reparatiemaatregelen.
  • De fiscale eenheid afschaffen (zonder vervanger).
  • De regeling vervangen door een nieuwe beperktere regeling, die er alleen voor zorgt dat ondernemingen binnen een groep winsten of verliezen kunnen verrekenen.
  • Een nieuwe concernregeling die ook bruikbaar is voor concerns met een buitenlandse tak. Winsten binnen het concern die in een ander land belast zijn vallen dan buiten de Nederlandse belastingheffing.

Draagvlak

constructie

Van deze varianten was er volgens het kabinet alleen voor de opties 1 en 3 voldoende draagvlak. In de antwoorden van de staatssecretaris valt tussen de regels door te lezen welke kant het op kán gaan met de nieuwe groepsregeling. Zo zou een constructie waarbij groepsmaatschappijen eerst zelf hun resultaat berekenen en pas daarna winsten en verliezen verrekend kunnen worden ‘het meest EU-rechtelijk bestendig zijn’. Verder vindt het kabinet het ’t meest logisch om aan te sluiten bij de voorwaarden van de huidige fiscale eenheid.

Vanwege de enorme complexiteit en het doorwerken van deze regeling naar de rest van de VPB-regels is de introductie van een nieuwe concernregeling niet van de ene op de andere dag te realiseren. Het zal naar verwachting nog wel een paar jaar duren voordat er een nieuwe regeling is.

Ingrijpend

overgangsrecht

Het afschaffen van de huidige fiscale eenheid en gelijktijdig implementeren van een nieuwe regeling is een omvangrijke operatie die zeer complex en ingrijpend is voor het bedrijfsleven en voor de Belastingdienst. Er zal waarschijnlijk ook overgangsrecht nodig zijn om over te gaan van het huidige fiscale-eenheidsregime naar een nieuwe concernregeling.