11.1 Voorafgaand aan een faillissement
Stel dat het faillissement van uw onderneming onontkoombaar is. Wat mag een bestuurder wel en wat mag hij niet doen? De curator zal zijn handelingen voorafgaand aan het faillissement controleren.
11.1.1 Betalingen
stop
terughoudendheid
verantwoorden
tijdsdruk
Als uw onderneming het faillissement al heeft aangevraagd, kunt u het beste een stop zetten op de nog te verrichten betalingen. Het zal een kwestie van tijd zijn voordat het faillissement wordt uitgesproken en dan is het beheer van de financiën van uw onderneming toch aan de curator. Is het faillissement nog niet aangevraagd en is nog niet zeker of dat zal gebeuren, dan moet u enige terughoudendheid in acht nemen. Mag u dan helemaal geen betalingen meer verrichten? Jawel, maar denk eraan dat uw onderneming de keuzes moet kunnen verantwoorden! Het blijft altijd maar de vraag of een rechter ervan overtuigd is dat de betalingen zijn verricht om de onderneming draaiende te houden.
11.1.2 Oorzaak
samenloop
Als uw onderneming zelf het faillissement aanvraagt, moet de bestuurder de oorza(a)k(en) van het faillissement aangeven. Ook de curator zal er altijd onderzoek naar (laten) verrichten. Meestal is er niet één oorzaak, maar betreft het een samenloop van omstandigheden.
Als een schuldeiser het faillissement van uw onderneming heeft aangevraagd, zal de curator in de meeste gevallen ook vragen naar de oorzaken van het faillissement.
Objectief
oorzaak
genoeg gedaan
Het is belangrijk om zo objectief mogelijk te zijn bij het beantwoorden van de vraag naar de oorzaak. Meestal is het niet de schuld van één persoon. Kijk eens objectief naar de situatie en vraag desnoods iemand anders om ernaar te kijken en een oordeel te vellen. Heeft uw onderneming wel genoeg gedaan om de teruglopende omzet te compenseren? Had uw onderneming niet eerder in moeten grijpen?
11.1.3 Administratie op orde
aansprakelijk
De curator zal altijd controleren of de administratie van uw onderneming op orde is. Voorafgaand aan het faillissement heeft uw onderneming nog alle gelegenheid om de administratie op orde te (laten) brengen. Het is belangrijk om van deze gelegenheid gebruik te maken. Als uw onderneming dat namelijk niet doet, heeft de bestuurder kans dat hij persoonlijk aansprakelijk gesteld zal worden.
Aandachtspunten
banksaldo
kruisposten
Let er bijvoorbeeld op dat de subadministratie van de crediteuren-, debiteuren- en voorraad- en projectadministratie op elkaar aansluit. Een ander aandachtspunt is het banksaldo: dat moet per datum faillissement ook daadwerkelijk aansluiten met het saldo in de administratie. Staat de grootboekrekening kruisposten al op nul? Zijn alle vraagposten weggewerkt? Staat het kassaldo niet per ongeluk negatief? Het is beter om dit soort vragen vóór datum faillissement te stellen in plaats van op het moment dat de curator om de administratie vraagt.
11.1.4 Privépositie
persoonlijk borg
bank
Als uw onderneming een financieringsovereenkomst heeft met een bank, komt het soms voor dat de bestuurder persoonlijk borg staat. Dit is met het oog op een faillissement uiteraard heel vervelend en het is dan noodzakelijk om ervoor te zorgen dat de bank niet toekomt aan die borgstelling. Als de bank namelijk genoeg zekerheden heeft bedongen (zoals verpanding van vorderingen en voorraad) is de kans kleiner dat de bank uiteindelijk bij de bestuurder aanklopt.
11.1.5 Doorstart door bestuurder
vruchten
Een bestuurder kan zich ook aanmelden bij de curator als doorstartende partij. Hij weet immers als geen ander wat uw onderneming te bieden heeft en kan daar de vruchten van plukken. Verder kan hij zich al voor datum faillissement laten adviseren over een mogelijke doorstart. Als het faillissement wordt uitgesproken is de tijdsdruk groot en moet hij snel handelen, zowel vanuit zijn positie als bestuurder als vanuit zijn positie als gegadigde voor een doorstart.
11.1.6 Betalingsonmacht melden
Uiteraard moet uw onderneming in beginsel al haar schulden voldoen, maar als dat niet meer gaat, moet u de Belastingdienst tijdig informeren. Als uw onderneming de fiscus niet tijdig informeert, loopt de bestuurder de kans dat hij aansprakelijk wordt gesteld voor de fiscale schulden.
Uw onderneming doet er verstandig aan om tevens een verzoek om uitstel van betaling of een verzoek om kwijtschelding in te dienen, want dit is niet automatisch het geval na de melding van betalingsonmacht.