1.3 Voorwaarden ANBI

90%-eis

integriteit

vermogen

onkosten-vergoeding

Om uw organisatie als ANBI te laten aanmerken, moet u aan de volgende voorwaarden voldoen:

• Uw organisatie moet volledig gericht zijn op het algemeen nut (statutaire doelstelling en voorgenomen activiteiten).
• Uw organisatie zet zich voor minstens 90% in voor het algemeen belang. Dit is de 90%-eis.
• Uw organisatie heeft met het geheel van haar algemeen nuttige activiteiten geen winstoogmerk.
• Uw organisatie en de mensen die rechtstreeks bij uw organisatie betrokken zijn, voldoen aan de integriteitseisen.
• De bestuurders of beleidsbepalers van uw organisatie mogen niet over het vermogen van de organisatie beschikken, alsof het hun eigen vermogen is. Er moet sprake zijn van gescheiden vermogen.
• Uw organisatie mag niet meer vermogen aanhouden dan redelijkerwijs nodig is voor het werk. Daarom moet het eigen vermogen beperkt blijven (bestedingseis).
• De beloning voor bestuurders is beperkt tot een onkostenvergoeding of minimale vacatiegelden.
• U heeft een actueel beleidsplan.
• Uw organisatie heeft een redelijke verhouding tussen kosten en bestedingen (anti-oppoteis).
• Geld dat overblijft na opheffing van uw organisatie wordt besteed aan een ANBI met een soortgelijk doel.
• U voldoet aan de administratieve verplichtingen.
• U publiceert bepaalde gegevens op een internetsite.

90%-criterium

particulier belang

omstandigheden

Buiten het feit dat een organisatie niet alleen een in de wet genoemd doel moet beogen, moet zij dit ook uitsluitend of nagenoeg uitsluitend (ten minste 90%), zowel statutair als feitelijk doen. Het 90%-criterium houdt in dat uw organisatie (nagenoeg) geheel een algemeen nuttig belang moet dienen, dit in tegenstelling tot een particulier belang. De controle of dit in voldoende mate gebeurt, hangt samen met het specifieke doel dat u beoogt. Er vindt zowel een kwalitatieve (als in de doelstelling sprake is van het beogen van algemeen nut) als een kwantitatieve (gebeurt dat voor meer dan 90%) toets plaats. De beoordeling gebeurt per geval en is afhankelijk van de feiten en omstandigheden. Streeft uw organisatie een algemeen nuttig doel na in de vorm van activiteiten, zoals een theater, een museum of een weeshuis, dan ligt bij het 90%-criterium de nadruk op de toets of u meer dan 90% van de uitgaven doet ten behoeve van deze activiteiten.

Geen winstoogmerk

winst

beleidsplan

De voorwaarde dat ANBI’s geen winstoogmerk mogen hebben, betekent niet dat zij geen winstgevende activiteiten mogen uitvoeren. Het maken van winst mag weliswaar geen doel op zich zijn, maar slechts een middel voor het bereiken van het goede doel. Dit in tegenstelling tot commerciële instellingen, waarbij de winst ten goede komt aan de gerechtigden tot de commerciële instelling. Uit de statuten, het reglement of beleidsplan van uw organisatie en de feitelijke werkzaamheid moet blijken dat u geen winstoogmerk heeft. Als u incidenteel exploitatieoverschot(ten) behaalt en deze aanwendt ten bate van het algemeen nut heeft u niet direct een winstoogmerk.

Integriteitseisen

leidinggevende

misdrijf

Een bestuurder, feitelijk leidinggevende of een gezichtsbepalend persoon van uw organisatie moet voldoen aan de integriteitstoets. Dit betekent dat hij niet onherroepelijk veroordeeld mag zijn wegens het aanzetten tot haat, geweld of gebruik van geweld of het opzettelijk plegen van een misdrijf, waardoor de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is gebracht in de afgelopen vier jaar. Is dit wel het geval, dan wordt de ANBI-beschikking geweigerd of ingetrokken. U kunt zich distantiëren van de betreffende persoon om te voorkomen dat uw ANBI-status wordt ingetrokken.

Beschikkingsmachtscriterium

zeggenschap

Een bestuurder of beleidsbepaler van uw organisatie mag niet over het vermogen beschikken alsof het zijn eigen vermogen is. Dit heet het ‘beschikkingsmachtscriterium’. Concreet betekent dit dat geen enkel bestuurslid van uw organisatie een meerderheid van de zeggenschap mag hebben. De onafhankelijke besluitvorming moet gewaarborgd zijn.

Het eigen vermogen moet beperkt blijven

bestedingseis

U mag niet meer vermogen aanhouden dan redelijkerwijs nodig is voor de continuïteit van de voorziene werkzaamheden ten behoeve van de doelstelling van uw organisatie. Het is toegestaan om verkregen vermogen in stand te houden als de erflater of schenker dit heeft bepaald. Een ANBI moet haar vermogen conform de statutaire doelstelling feitelijk besteden aan haar doelstellingen ((her)bestedingseis).

Beloning voor bestuurders

onkosten

De bestuursleden van een ANBI die het beleid bepalen, mogen geen andere beloning ontvangen dan een vergoeding voor gemaakte onkosten en niet bovenmatig vacatiegeld. Vacatiegeld is in ieder geval niet bovenmatig als dit niet hoger is dan de vergoeding, die is opgenomen in het Besluit vergoedingen adviescolleges en commissies. Hoger vacatiegeld is alleen in uitzonderingsgevallen mogelijk en is dus niet per definitie bovenmatig. Hierbij spelen onder meer de aard en omvang van de ANBI en de maatschappelijke positie van het lid van het orgaan van uw organisatie dat het beleid bepaalt, een rol.

Actueel beleidsplan

werkzaam-heden

Een ANBI moet een actueel beleidsplan hebben. Dit is een document dat inzicht geeft in de manier waarop de doelstelling van uw organisatie wordt uitgevoerd. Dit mag ook een meerjarig beleidsplan zijn. Het plan moet inzicht geven in:

• de doelstelling en te verrichten werkzaamheden;
• de manier waarop uw organisatie geld wil werven;
• het beheer van het vermogen van uw organisatie;
• de besteding van het vermogen van uw organisatie.

Redelijke verhouding tussen kosten en bestedingen

De kosten van werving van gelden en de beheerkosten van uw organisatie moeten in redelijke verhouding staan tot de bestedingen ten behoeve van het doel van uw organisatie (anti-oppoteis).

Uitkering liquidatiesaldo

opheffing

Uit de statuten moet blijken dat u bij opheffing een batig liquidatiesaldo besteedt aan een (buitenlandse) ANBI met een soortgelijke doelstelling. Hierdoor wordt bijvoorbeeld geld van een concertgebouw na opheffing ook weer besteed aan een concertgebouw.

Publicatie- en administratieve verplichtingen

openbaar

grote ANBI’s

actief

Sinds 2014 moet een ANBI haar gegevens op elektronische wijze via internet openbaar maken. Verder moet de administratie van uw organisatie zodanig zijn ingericht, dat de gestelde eisen en de bestedingen van de ANBI controleerbaar zijn voor de Belastingdienst, zie ook hoofdstuk 3. Voor grote ANBI’s geldt sinds 1 januari 2021 een standaardformulier. Dit formulier is te vinden op de website van de Belastingdienst. Grote ANBI’s zijn:

• ANBI’s die actief geld of goederen werven onder derden (fondsenwervende instellingen) en waarvan de totale baten in het betreffende boekjaar meer bedragen dan € 50.000.
• Niet-fondsenwervende ANBI’s als de totale lasten in het betreffende boekjaar meer bedragen dan € 100.000.