U bent hier

5. Beroepsziekten

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier Arbo Rendement
Publicatiedatum: september 2021

Werk heeft veel positieve effecten: mensen verdienen een inkomen, ze verwerven sociale contacten en vaak biedt het ook ontplooiingsmogelijkheden. Soms heeft werk echter ook negatieve effecten en leidt het tot ziekte. Het scala aan ziekten dat mensen door het werk kunnen oplopen is zeer breed, van psychische aandoeningen door overmatige werkdruk of pesten op het werk, tot huid- of luchtwegaandoeningen door gevaarlijke stoffen en rugklachten door te zwaar tillen.

privésfeer

gevaarlijk

In veel gevallen is overigens het werk niet de enige oorzaak voor de aandoening. Bij overspannenheid kunnen bijvoorbeeld – naast een hoge werkdruk – factoren in de privésfeer meespelen, en stressbestendigheid verschilt van persoon tot persoon. Maar ook ten aanzien van gevaarlijke stoffen geldt dat de gevoeligheid per individu kan verschillen en de één sneller ziek wordt dan de ander. Bij ziekten van de luchtwegen is van belang of iemand rookt of niet, bij rugklachten kan het gewicht van de werknemer een rol spelen.

Volgens de Arboregeling spreken we in Nederland van een beroepsziekte als een ziekte het gevolg is van ‘een belasting die in hoofdzaak het gevolg is van het werk of de werkomstandigheden’. Was de onveilige of ongezonde werkbelasting er niet geweest, dan was de blessure of beroepsziekte er niet geweest. Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (...
Met epidemiologisch onderzoek (onderzoek naar oorzaken en gevolgen van ziekten) ontstaat informatie over het vóórkomen en de verspreiding van werkgerelateerde aandoeningen. Daarnaast is het mogelijk om onderzoek te doen naar causale verbanden tussen blootstelling in werk en ziekten. Dat gebeurt meestal met de volgende typen onderzoek:...
De diagnostiek van beroepsziekten is vaak niet eenvoudig. Nadat er een vermoeden is ontstaan van een verband tussen een ziekte en blootstelling in het werk moet er eerst een goede vaststelling komen van die blootstelling, bij voorkeur (semi-)kwantitatief. De volgende blootstellingscategorieën of risicofactoren kunnen worden onderscheiden:...
Beroepsziekten kunnen behalve tot gezondheidsschade ook tot aanzienlijke financiële schade leiden. De financiële schade heeft betrekking op het verlies van inkomsten doordat een werknemer bijvoorbeeld arbeidsongeschikt wordt, er medische kosten zijn en kosten van bijvoorbeeld huishoudelijke hulp of andere ondersteuning. Het verlies aan levensgeluk...
Het voorkómen van beroepsziekten heeft uiteraard verreweg de voorkeur boven de behandeling en compensatie ervan. U kunt preventie opdelen in primaire, secundaire en tertiaire preventie (zie ook hoofdstuk 4): Primaire preventie: voorkomen dat gezonde mensen een gezondheidsprobleem, ziekte of ongeval krijgen. Een voorbeeld is het vervangen van...