4.1 De taak van het bestuur

besturen van de vereniging

De vereniging heeft op grond van de wet in elk geval een bestuur. Het bestuur is belast met het besturen van de vereniging. Besturen omvat onder meer: leiding geven, het zorgen voor een goede taakvervulling van de vereniging, het financiële beheer van het vermogen van de vereniging en het vertegenwoordigen van de vereniging.

Verdeling bestuurstaak

groepen ­bestuurders

In de statuten van uw vereniging kan zijn opgenomen dat u de bestuurstaak over groepen bestuurders verdeelt. Soms staat bijvoorbeeld in de statuten van een vereniging dat er een algemeen bestuur is dat uit zijn midden twee leden aanwijst die het dagelijks bestuur vormen. Het dagelijks bestuur is dan belast met een bepaald deel van de bestuurstaak, terwijl de resterende bestuurstaken bij het algemeen bestuur blijven. Het algemeen bestuur zal dan vaak het bestuur in de zin van de wet zijn, met alle daarbij behorende rechten en verplichtingen.

4.1.1 Benoeming, ontslag en schorsing

uit de leden benoemen

deelnemen

In de wet staat dat de statuten de wijze van benoeming en ontslag van bestuurders van een vereniging moeten regelen. Volgens de wet wordt het bestuur uit de leden benoemd. De statuten kunnen echter bepalen dat uw vereniging niet-leden als bestuurders mag benoemen. Een bestuur kan geheel uit niet-leden bestaan. In de wet staat verder dat de algemene vergadering het bestuur benoemt. Uw vereniging mag in de statuten de wijze van benoeming echter ook anders regelen, mits elk lid van uw vereniging kan deelnemen aan de stemming over de benoeming van de bestuurders.

4.1.2 Eisen aan de bestuurder

kwaliteitseisen

De statuten van uw vereniging kunnen eisen stellen aan een bestuurder, de zogenoemde kwaliteitseisen. Een kwaliteits­eis kan zijn dat een bestuurslid een bepaalde opleiding moet hebben gevolgd of een bepaald beroep moet hebben. Deze eisen mogen geen juridische en maatschappelijke normen overschrijden. Zo mogen uw statuten bijvoorbeeld niet stellen dat uw vereniging mensen van een bepaald ras uitsluit.

Periode

In de statuten van uw vereniging kan staan dat de benoeming van bestuurders geldt voor een bepaalde periode – bijvoorbeeld vier jaar – of juist voor onbepaalde tijd.

Ontslag

In de wet is uitdrukkelijk bepaald dat het orgaan dat de bestuurder heeft benoemd te allen tijde de bestuurder kan ontslaan of schorsen. In de meeste gevallen zal deze taak in handen zijn van de algemene vergadering.

aftreden

Daarnaast kan uw vereniging in de statuten opnemen dat het bestuurslidmaatschap eindigt bij het aftreden van een bestuurder volgens een rooster van aftreden, het aftreden op zijn eigen verzoek of het aftreden door zijn faillissement of overlijden.

4.1.3 Aantal bestuurders en vergoeding

minimaal of maximaal

In de meeste statuten is opgenomen uit hoeveel bestuurders het bestuur van de vereniging bestaat. Ook kunnen de statuten een minimaal of maximaal aantal bestuurders vermelden.

In de wet staat dat het bestuur uit zijn midden een voorzitter, secretaris en penningmeester aanwijst, tenzij de statuten anders bepalen. In de statuten van uw vereniging kan bijvoorbeeld zijn opgenomen dat de algemene vergadering de voorzitter, secretaris en penningmeester benoemt.

Eén persoon

Afwijkende regels

Als de statuten niet anders bepalen, kan het bestuur uit één persoon bestaan. Bestaat het bestuur uit slechts één persoon, dan zullen in de statuten afwijkende regels over de taakverdeling moeten zijn opgenomen.

Beloning

kleinere ­verenigingen

In de statuten kan staan dat bestuurders een beloning ontvangen voor hun werkzaamheden en wie deze beloning zal toekennen. Bij kleinere verenigingen zal vaak in de statuten zijn opgenomen dat bestuursleden geen beloning krijgen voor hun werkzaamheden. Ze hebben dan meestal wel recht op een vergoeding van de kosten die zij hebben gemaakt tijdens de uitoefening van hun functie als bestuurslid.

4.1.4 Bevoegdheden van het bestuur

beperkingen in de statuten

Volgens de wet is het bestuur bevoegd tot het besturen van de vereniging, behalve als er beperkingen in de statuten staan. Deze beperkingen mogen er niet voor zorgen dat de taken van het bestuur worden afgenomen. Sommige bestuurstaken kunt u echter aan andere organen dan aan het bestuur toebedelen. Ook kan uw vereniging vastleggen dat voor bepaalde bestuursbesluiten goedkeuring is vereist van een ander orgaan binnen de vereniging, bijvoorbeeld van de raad van toezicht.

4.1.5 Vergaderingen van het bestuur

gelegenheid

In de wet staat niets voorgeschreven over de wijze van vergaderen door het bestuur. Uit de rechtspraak kunnen we afleiden dat alle bestuurders die deel uitmaken van het bestuur, de gelegenheid moeten krijgen om aan de besluitvorming deel te nemen. Zij moeten altijd een uitnodiging voor de vergadering krijgen en moeten hun stem kunnen uitbrengen.

Plaats en tijd

aantal

oproeping

U kunt de afspraken over de vergadering verder uitwerken in de statuten. Zo zal in de statuten vaak zijn opgenomen waar de bestuursvergaderingen plaatsvinden. U kunt bijvoorbeeld bepalen dat u de vergaderingen houdt op de plaats zoals die bij de oproeping tot de vergadering is bepaald. Ook kunt u in de statuten het aantal bestuursvergaderingen opnemen, bijvoorbeeld elke maand of elk kwartaal of elke keer als de voorzitter dit verlangt. In de meeste statuten staat ook beschreven hoe u bestuursleden moet oproepen voor een vergadering, bijvoorbeeld via een oproepingsbrief. Ook zal de termijn voor oproeping zijn vermeld. U kunt afspreken dat de oproeping zeven dagen voor de vergadering moet plaatsvinden. Hierbij rekent u de dag van de oproeping en de dag van vergadering niet mee.

Functies

overnemen

In de statuten kunt u meestal ook vinden wie de vergaderingen leidt (de voorzitter), wie notuleert (de secretaris) en wie deze taken overnemen als de voorzitter of de secretaris afwezig is. Verder zal zijn geregeld wie de notulen vaststelt. Als een bestuurder niet op de vergadering aanwezig kan of wil zijn, mag hij zich laten vertegenwoordigen door een andere bestuurder. Hij moet daarvoor een volmacht afgeven.

4.1.6 Besluitvorming van het bestuur

gewone ­meerderheid

verzet

Er staan in de wet geen specifieke regels voor de wijze van besluitvorming van het verenigingsbestuur. Meestal geldt dat het bestuur besluiten neemt bij gewone meerderheid van stemmen, dit wil zeggen: meer dan de helft van de stemmen.

Grotere meerderheid

statuten

U mag ook in de statuten bepalen dat het bestuur (sommige) besluiten met een grotere meerderheid van stemmen neemt. Zo kunt u in de statuten van uw vereniging opnemen dat voor bepaalde besluiten een meerderheid van ten minste twee derde van de stemmen noodzakelijk is. In de statuten kan ook staan dat uw bestuur alleen besluiten mag nemen als minimaal een bepaald aantal bestuurders bij een vergadering aanwezig of vertegenwoordigd is. Dit wordt een quorum genoemd.

Staken

opnieuw aan de orde

In de statuten kan verder staan dat bij staking van stemmen (er zijn dan evenveel stemmen voor als tegen) het voorstel in een volgende vergadering opnieuw aan de orde zal komen. U kunt in de statuten ook opnemen dat de voorzitter in dat geval de doorslaggevende stem heeft.