10.1 Conserverende aanslag
pensioen-rechten
lijfrente
eigen woning
aanmerkelijk belang
U krijgt een conserverende aanslag als u bij emigratie te conserveren inkomen heeft. In de volgende gevallen is sprake van te conserveren inkomen:
- U heeft pensioenrechten opgebouwd in de periode dat u in Nederland woonde.
- U heeft recht op uitkeringen uit een lijfrenteverzekering, lijfrentespaarrekening of lijfrentebeleggingsrekening, terwijl de premies in het verleden ten laste zijn gebracht van uw inkomen in Nederland.
- U heeft recht op het voordeel uit een kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning of beleggingsrecht eigen woning.
- U heeft een aanmerkelijk belang in een vennootschap die in Nederland is gevestigd.
Inkomstenbelasting
box 1
De fiscus legt voor dit inkomen een conserverende aanslag op. Het te conserveren inkomen valt in principe in box 1 van de inkomstenbelasting. Voor het bepalen van de hoogte van de conserverende aanslag houdt de Belastingdienst dus rekening met de tarieven in de inkomstenbelasting.
Berekening
revisierente
De fiscus berekent het bedrag van uw conserverende aanslag door het te conserveren inkomen op te tellen bij uw reguliere inkomen. Hierdoor valt het te conserveren inkomen in het voor u geldende hoogste belastingtarief. Daarnaast brengt de fiscus 20% revisierente in rekening.
Na emigratie bent u mogelijk nog wel belastingplichtig in Nederland. Dit is het geval als u inkomen krijgt uit Nederland of vermogen (zoals onroerende zaken) heeft in Nederland. De Belastingdienst merkt u dan aan als buitenlands belastingplichtig.
10.1.1 Pensioenrechten
omkeerregel
Het opbouwen van pensioen in Nederland levert u een fiscaal voordeel op. U kunt immers de premies aftrekken van het inkomen. De aanspraken op pensioen zijn niet belast, maar wel de ontvangen pensioenuitkering te zijner tijd (de omkeerregel).
Uitstel
waarde opvragen
uitstel van betaling
Bij emigratie telt de Belastingdienst de waarde van pensioenrechten op het moment van emigratie bij uw inkomen in box 1. De waarde van uw pensioenrechten kunt u meestal opvragen bij uw pensioenfonds of verzekeraar en moet u invullen in uw aangifte bij emigratie (zogenoemd M-formulier). Over deze bijtelling en de revisierente krijgt u gedurende maximaal tien jaar uitstel van betaling (zie paragraaf 10.2). Tijdens die tien jaar moet u zich aan de Nederlandse fiscale regels houden. Het is bijvoorbeeld niet mogelijk om in die periode het pensioen af te kopen.
Houdt u zich aan de regels, dan kunt u na tien jaar kwijtschelding van de belastingschuld vragen. U krijgt ook tien jaar uitstel en kunt na tien jaar kwijtschelding vragen voor de rechten op een lijfrente en de eigen woning.
10.1.2 Rechten op een lijfrente
Voor de waarde van de lijfrenterechten gelden dezelfde regels als voor pensioenrechten. In de aangifte bij emigratie geeft u de waarde in het economisch verkeer van deze rechten aan. Op basis daarvan legt de fiscus een conserverende aanslag op.
10.1.3 Emigratie en eigen woning
Om uw eigen woning te financieren heeft u wellicht een spaar-, leven- of beleggingshypotheek afgesloten. Bij deze hypotheekvormen kunt u op twee manieren sparen voor de aflossing van uw eigenwoningschuld: u sluit een kapitaalverzekering eigen woning, banksparen met een spaarrekening of beleggingsrecht eigen woning af.
Betalen
Houdt u bij emigratie de eigen woning, dan heeft dat fiscale gevolgen. De Belastingdienst zal een conserverende aanslag opleggen. U moet deze aanslag pas betalen als:
- u geen eigen woning meer heeft;
- u een uitkering krijgt uit deze producten; of
- de producten niet meer voldoen aan de voorwaarden.
Sinds 1 januari 2013 kunt u geen spaarhypotheek of bankspaarhypotheek meer afsluiten. Het is dus niet langer mogelijk om een kapitaalverzekering, spaarrekening of beleggingsrecht voor de eigen woning af te sluiten.
Kapitaalverzekering
niet verkocht
De kapitaalverzekering eigen woning blijft alleen in stand als u de eigen woning nog niet heeft verkocht vóór het moment van emigratie. De woning kan bijvoorbeeld leegstaan,
fictieve uitkering
vrijstelling
omdat u nog geen koper heeft gevonden. De Belastingdienst gaat dan uit van een fictieve uitkering van de kapitaalverzekering vlak voor emigratie. U krijgt een aanslag voor de belasting over de waarde in het economisch verkeer verminderd met de betaalde premies. Daarnaast kunt u nog profiteren van een vrijstelling die meestal hoger is dan de waarde van de kapitaalverzekering.
Banksparen
Spaart u bij de bank via een geblokkeerde spaarrekening of beleggingsrecht voor de aflossing van de hypotheek? Ook dan krijgt u van de Belastingdienst een conserverende aanslag voor de waarde in het economisch verkeer van uw spaarrekening of beleggingsrecht op het moment van emigratie. Het totaal van de gestorte bedragen kunt u daarop in mindering brengen, zodat alleen de extra opbouw is belast. De vrijstelling voorkomt meestal dat u belasting moet betalen.
10.1.4 Aanmerkelijk belang in Nederland
vervreemd
Als u aandelen bezit, gaat de fiscus er bij uw emigratie van uit dat u de aandelen heeft vervreemd op het moment direct voorafgaand aan de emigratie. Waren de aandelen op dat moment meer waard dan de verkrijgingsprijs, dan legt de fiscus een conserverende aanslag op. De conserverende aanslag die u ontvangt, is bedoeld om de belastingclaim over de binnenlandse periode te behouden en te voorkomen dat emigratie alleen bedoeld is om fiscaal voordeel te behalen.
Meteen afrekenen
meer dan 90%
winstuitdeling
afgeschaft
Bent u aanmerkelijkbelanghouder, dan moet u meteen afrekenen als u na emigratie meer dan 90% van de aanwezige winstreserves uitkeert. In de praktijk kwam het echter regelmatig voor dat een aanmerkelijkbelanghouder na emigratie een winstuitdeling deed van net iets minder dan 90%. Het kabinet heeft daarom per 15 september 2015 de wet aangepast en de tienjaarstermijn voor de conserverende aanslag afgeschaft en de kwijtschelding geschrapt. Dit betekent dat u in de toekomst zult moeten afrekenen over de Nederlandse aanmerkelijkbelangclaim. Winstuitkeringen van minder dan 90% van de winstreserves van een onderneming zijn daardoor na emigratie altijd belast in Nederland.