U bent hier

Onderneming & Fiscus
Geldlening en fiscus9. Lenen van familie9.2 Tbs-regeling

9.2 Tbs-regeling

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier Fiscaal Rendement
Publicatiedatum: mei 2023

Familie kan ook financieel bijspringen als uw bv geld nodig heeft. Dat heeft wel de nodige fiscale gevolgen, want de kans is groot dat de lening onder de terbeschikkingstellingsregeling (tbs-regeling) valt. Dan is het resultaat belast in box 1.

9.2.1 Gebruikelijke terbeschikkingstelling

Stelt u een vermogensbestanddeel (zoals geld of een pand) ter beschikking aan uw bv, dan valt dat onder de tbs-regeling. In paragraaf 4.1.1 kon u daar ook al over lezen. Het gevolg van de tbs-regeling is dat inkomsten uit het ter beschikking stellen (zoals de ontvangen huur en rente) niet vallen onder de vermogensrendementsheffing van box 3, maar in box 1 van de inkomstenbelasting.

Tbs-regeling geldt ook bij verhuren van pand

afschrijving

vrijstelling

Stel dat u in privé een pand koopt voor € 400.000 en dat gaat verhuren aan uw bv. De huur is op jaarbasis € 50.000. Daarnaast heeft u te maken met een afschrijving van € 10.000 en bedragen de kosten € 6.000. De rente op de hypotheek is 4%. De verhuur van dit pand valt onder de tbs-regeling. Het resultaat van de verhuur bedraagt dan € 18.000 (€ 50.000 - €10.000 - € 6.000 - 4% van € 400.000). Daarnaast mag u nog rekening houden met een vrijstelling van 12% (dat is dus € 2.160). Het restant van € 15.840 (€ 18.000 - € 2.160) is belast in box 1 van de inkomstenbelasting, tegen het progressieve tarief.

Verbonden persoon

fiscale partner

De tbs-regeling geldt ook bij de terbeschikkingstelling van een vermogensbestanddeel aan de onderneming van een verbonden persoon, of de bv waarin een verbonden persoon een aanmerkelijk belang heeft. De fiscus merkt uw fiscale partner en uw minderjarige kinderen of die van uw partner aan als verbonden personen.

Huwelijk

Het huwelijksvermogensregime heeft invloed op de fiscale gevolgen van de tbs-regeling. Het maakt namelijk uit of u in gemeenschap van goederen of op huwelijkse voorwaarden bent gehuwd. Behoort het vermogensbestanddeel tot de gemeenschap van goederen, dan moet u allebei de helft van de inkomsten in box 1 opgeven. Dit speelt meestal niet bij huwelijkse voorwaarden, omdat het vermogensbestanddeel dan toebehoort aan één van de partners. Die partner rekent dat vermogensbestanddeel tot zijn tbs-vermogen.

Heeft u een fiscale partner, dan kan dat dus gevolgen hebben voor de fiscale behandeling. Op rendement.nl/bvdossier leggen wij u in een video van één minuut uit wanneer de Belastingdienst u als partners ziet.

Onzakelijk

lagere ­vergoeding

Voor de tbs-regeling is het ook belangrijk dat u zakelijk handelt. Het ligt waarschijnlijk voor de hand om een lagere vergoeding of helemaal geen vergoeding aan een familielid te geven. De fiscus merkt dat wel aan als onzakelijk. Het gevolg hiervan is dat u dan moet uitgaan van zakelijke opbrengsten. Afwaardering van de lening is dan ook niet mogelijk.

9.2.2 Ongebruikelijke terbeschikkingstelling

U kon hiervoor al lezen dat de tbs-regeling om de hoek komt kijken als er een vermogensbestanddeel (zoals een pand) ter beschikking wordt gesteld aan de onderneming van een verbonden persoon, of aan de bv waar een verbonden persoon een aanmerkelijk belang in heeft. Gaat het niet om een verbonden persoon (uw partner of uw minderjarige kinderen), dan kunt u te maken krijgen met een ongebruikelijke terbeschikkingstelling.

Bloed- of aanverwant

bloed- of 
aanverwant

renteloze lening

Hiervoor is vereist dat het gaat om een tbs aan een bloed- of aanverwant in de rechte lijn en dat het een in het maatschappelijk verkeer ongebruikelijke terbeschikkingstelling is. Tot deze groep rekent de Belastingdienst de bloed- of aanverwanten in de rechte lijn van uzelf of uw fiscale partner. Dit zijn onder andere de:

  • meerderjarige kinderen en hun partners;
  • (pleeg)ouders;
  • (achter)kleinkinderen;
  • (over)grootouders.

Toetsing

De Belastingdienst toetst of het ongebruikelijk is om een partij bijvoorbeeld een renteloze lening te geven. Hierbij kijkt de fiscus niet alleen of de lening onder zakelijke voorwaarden is afgesloten, maar ook of het wel gebruikelijk is om in die situatie een lening te verstrekken. Deze terbeschikkingstelling valt onder box 1 van de inkomstenbelasting en u moet uitgaan van zakelijke opbrengsten.

Overdracht van aandelen was ongebruikelijk

privévermogen

echtpaar

Of er sprake is van een ongebruikelijke terbeschikkingstelling is afhankelijk van de feiten en omstandigheden. Dit blijkt ook uit een arrest van de Hoge Raad (ECLI (verkort): BX8476). In deze zaak ging het om een man en een vrouw met een campingbedrijf. Op 22 december 2000 werd de camping ingebracht in een nieuw opgerichte bv. Het campingterrein en de werkplaats bleven privévermogen en dat verhuurden de man en vrouw aan de bv.

Huuropbrengst

maatschappelijk verkeer

Op 28 december 2001 verkocht het echtpaar de aandelen in de bv aan de moeder van de man. Na deze overdracht was echter de vraag of er sprake was van een in het maatschappelijk verkeer ongebruikelijke terbeschikkingstelling. Gerechtshof Arnhem gaf aan dat ze de aandelen nooit zouden overdragen aan een derde. De overdracht van de aandelen was alleen bedoeld om de terbeschikkingstelling te voorkomen. Volgens de rechter ging het dus om een in het maatschappelijk verkeer ongebruikelijke tbs en was de huuropbrengst belast in box 1.

Onzakelijke lening

afwaardering

U kunt ook bij een ongebruikelijke terbeschikkingstelling te maken krijgen met een onzakelijke lening. In dat geval is het niet mogelijk om een afwaarderingsverlies in mindering te brengen op het resultaat in box 1. Hiervan was bijvoorbeeld sprake in een arrest van de Hoge Raad (ECLI (verkort): BY8603). In dit arrest ging het om een onzakelijke lening die door een moeder aan de bv van haar meerderjarige zoon was verstrekt. Er was daardoor sprake van een ongebruikelijke tbs. De moeder moest daarom haar resultaat bepalen op basis van de ‘totaalwinstgedachte’. Het gevolg was dat het afwaarderingsverlies bij de bv niet in mindering kwam op het resultaat uit overige werkzaamheden.

Verplicht administratie bijhouden bij tbs

tbs-vermogen

Voor het resultaat uit tbs geldt de totaalwinstgedachte. Het gevolg is dat u ook een administratie moet bijhouden van de bezittingen die u ter beschikking stelt. Voor het tbs-vermogen moet u een aparte balans en resultaten­rekening opmaken. Mocht de Belastingdienst erom vragen, dan moet u deze balans en resultatenrekening kunnen aanleveren.