2. Signalen van verslaving leren herkennen

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier Arbo Rendement

Publicatiedatum: januari 2024

Een verslaving leren herkennen bij een werknemer is geen gemakkelijke taak, ook niet voor u als arboprofessional. Een verslaafde werknemer zal niet met zijn verslaving te koop lopen, dus u zult vooral alert moeten zijn op subtiele aanwijzingen.

oordelen

Om een medewerker zover te krijgen dat hij een verslaving toegeeft en bereid is om er ook echt iets aan te doen, doet men er goed aan om allereerst te investeren in een vertrouwensband. Oordelen moeten hierbij vermeden worden, net als – in eerste instantie – een blijk van wantrouwen.

Het is het beste als de verslaving sámen met de werknemer in kwestie geconstateerd wordt, al dan niet in samenwerking met de bedrijfsarts.

2.1 Kenmerken

Een verslaving komt niet zomaar uit de lucht vallen. Er gaan vaak jaren of maanden aan vooraf, waarbij het probleem langzaam steeds ernstigere vormen aanneemt. Juist in die periode van ‘opbouw’ kunnen zich al voortekenen openbaren. Aantal soorten Als arboprofessional moet u hier dan ook alert op zijn. Deze kenmerken zijn in te delen in een aantal...

2.2 Afwezigheid en verzuim

Vaak te laat komen, veelvuldig (kortdurend) ziekteverzuim of vaak afwezig zijn zonder toestemming van de leidinggevende is soms een aanwijzing dat een werknemer zijn zaakjes in zijn privéleven niet onder controle heeft, ofwel door een verslaving, ofwel door een andere oorzaak. Wees alert als dit zich vaak voordoet en vraag of de medewerker in...

2.3 Productiviteit

Een ernstig verslaafde werknemer is vaak slecht tot werken in staat. Hij is fysiek aanwezig, maar mentaal afwezig, waardoor er maar weinig werk uit zijn vingers komt, hij deadlines mist en vaker fouten maakt. De leidinggevende of de directe collega’s zullen het verlies van productiviteit kunnen herkennen en bij hen kunt u dan ook te rade gaan over...

2.4 Lichamelijke problemen

Mensen die verslaafd zijn aan alcohol of drugs, zullen door de overmatige consumptie ook fysieke problemen krijgen. Een persoon die constant onder invloed is van genotsmiddelen kan bijvoorbeeld: trillende handen hebben; een verhoogde bloeddruk hebben; overmatig zweten; last hebben van evenwichtsstoornissen; een rood of opgezet gezicht hebben; naar...

2.5 Dagelijks functioneren

Mensen die lijden aan een verslaving hebben moeite zich in het dagelijks leven staande te houden. Niet alleen het werk lijdt onder de verslaving, maar ook de sociale relaties met collega’s of vrienden en kennissen raken vaak verstoord. Een ernstig verslaafd persoon heeft naast zijn verslaving vaak ook andere problemen, zoals problemen met de...

2.6 Diagnose

Ondanks alle in dit themadossier genoemde – schijnbaar overduidelijke – signalen van een verslaving, is het stellen van de diagnose ‘verslaving’ een moeilijk proces. Verslaving gaat namelijk vaak samen met andere psychische stoornissen of andere uitdagingen in het leven. Wat u wel kunt doen, is alert zijn op signalen en een dossier aanleggen met...

2.7 Overzicht

Tot slot nog een overzicht van allerhande signalen van middelenmisbruik of gedragsverslaving bij werknemers. De signalen zijn in te delen in vier fasen, oplopend qua problematiek. Eén of meerdere signalen hóeven natuurlijk niet op een verslaving te duiden, maar hoe meer van de signalen u bij een werknemer kunt ‘afvinken’, hoe alerter u moet zijn...

U bent hier