5.3 Verandering van buitenaf of binnenuit

kwaliteitsnorm

ondernemings­ raad

De aanleiding voor een RI&E in een organisatie ontstaat door ontwikkelingen binnen of buiten de organisatie. Door steeds onderscheid te maken tussen deze drijfveren kunt u bepalen welke veranderstrategie het beste past.

• Bij de aanleiding die van buitenaf komt, gaat het meestal om een gestelde deadline, (nieuwe) wetgeving of om aan een kwaliteitsnorm te voldoen. Daarbij geldt vooral de formule: Effectiviteit = Kwaliteit x acceptatie. Het is hierbij niet altijd een kwestie van willen, maar meer van moeten. Andere voorbeelden zijn eisen die de klanten stellen, de economische situatie of de markt (leveranciers of concurrenten).
• Als de aanleiding van binnenuit komt, gaat het meestal om keuzes die binnen een organisatie zelf zijn gemaakt. Indirect kan een impuls van buitenaf een rol spelen, maar in deze gevallen is het de organisatie zelf die beslist. Daarbij geldt bovenal de formule: Effectiviteit = kwaliteit x Acceptatie. Enige voorbeelden van wensen die van binnenuit kunnen ontstaan zijn de ideeën vanuit de ondernemingsraad (zie hoofdstuk 9), de persoonlijke ontwikkeling van werknemers of de ambities van de werkgever.

Vragen

vragen

weerstand

acceptatie

Omdat de aanleiding voor een RI&E steeds anders kan zijn, is het belangrijk om hier als arboprofessional gericht naar te vragen. De volgende tips kunnen daarbij helpen:

• Vraag eerst wat de aanleiding is voor de RI&E. En vraag vooral ook van wie de vraag komt. Wat is het ‘probleem’ en voor wie is het belangrijk?
• Vraag hoe de betrokken werknemers hier tegenover staan.
• Het kan zijn dat er weerstand is, maar dat het een kwestie is van moeten. In dat geval staat de kwaliteit voorop. Mogelijk heeft iemand anders meer expertise? Stel dan de optie voor om andere adviseurs bij de RI&E te betrekken.
• Als het gaat om relatievraagstukken of interne ambities, staat het leerproces voorop. Dan is het goed om te weten op welke manier de werknemers erbij betrokken willen zijn. Vraag hierop door. De acceptatie is dan essentieel voor succes.
• Breng in kaart of binnen de organisatie zelf al expertise aanwezig is. Deze experts kunnen mogelijk een bijdrage leveren aan nieuwe inzichten of oplossingen.