7.2 Ontslag op staande voet

ernstige situatie

Uw onderneming kan een werknemer op elk moment op staande voet ontslaan als daar een dringende reden voor is. Dat is het geval als er, gezien het gedrag van de werknemer, van uw organisatie niet kan worden verwacht dat het dienstverband nog voortduurt. Het gaat dus om een ernstige situatie waarin echt niet mogelijk of denkbaar is dat u de dienstbetrekking met de werknemer in stand houdt.

eindigt per direct

Bij ontslag op staande voet eindigt de arbeidsovereenkomst per direct. Hierbij geldt dus geen opzegtermijn. U heeft verder geen ontslagvergunning van UWV of ontbinding via de kantonrechter nodig en de opzegverboden gelden ook niet. Verder heeft u niet met herplaatsingsregels te maken en hoeft u de werknemer geen transitievergoeding te betalen.

Reden

zowel objectief als subjectief

Om een werknemer op staande voet te kunnen ontslaan, moet de vereiste dringende reden zowel objectief als subjectief dringend zijn. Bij een objectief dringende reden is het aannemelijk dat iedere andere werkgever in dezelfde situatie ook ontslag op staande voet zou geven. Bij een subjectief dringende reden moeten alle specifieke omstandigheden worden bekeken en meegewogen. Zijn er bijvoorbeeld verzachtende omstandigheden die het gedrag van de werknemer verklaren? Hoe staat het gedrag van de werknemer in verhouding tot zijn staat van dienst, leeftijd en diensttijd bij uw organisatie?

voorbeelden

niet alleen

De wet geeft misleiding bij indiensttreding, plichtsverzuim, diefstal of mishandeling als voorbeelden van een dringende reden. Dat wil echter niet per se zeggen dat een rechter die redenen ook in elke specifieke situatie voldoende dringend vindt om een ontslag op staande voet te rechtvaardigen.

Direct

direct ontslaan

bewijs verzamelen

Voor een ontslag op staande voet moet uw onderneming niet alleen een dringende reden hebben, u moet de werknemer die reden ook direct (onverwijld) mededelen, en hem direct ontslaan. Dat betekent dat u zo snel mogelijk na het voorval – of wanneer dat bij u bekend is geworden – tot ontslag moet overgaan. Als u dat niet doet, is de ontslagreden blijkbaar niet zo dringend dat ontslag op staande voet nodig is. De kantonrechter kan het ontslag dan ongeldig verklaren. U mag overigens wel enige tijd nemen om bijvoorbeeld vast te stellen dat er echt sprake is van een dringende reden, om bewijs te verzamelen of om juridisch advies in te winnen. Dit mag echter geen weken duren.

van belang

Uw onderneming mag de werknemer de ontslagreden zowel mondeling als schriftelijk mededelen. Als u ervoor kiest om dat mondeling te doen, zorg dan dat hierbij getuigen aanwezig zijn, en bevestig het ontslag daarna schriftelijk. U doet er goed aan de schriftelijke mededeling van het ontslag (of bevestiging) per aangetekende brief te versturen. U vindt een handige voorbeeldbrief op rendement.nl/salarisdossier. Het is van belang om de ontslagreden zo volledig en duidelijk mogelijk te formuleren.

Vergoeding

aanvechten

Omdat een ontslag op staande voet flinke consequenties voor een werknemer heeft, zal hij het ontslag meestal aanvechten via de rechter, wat hij tot twee maanden na het ontslag kan doen. Hierbij zijn twee uitkomsten mogelijk:

• De rechter oordeelt dat het gegeven ontslag op staande voet terecht was. Uw onderneming heeft recht op een schadevergoeding van de werknemer.
• De rechter oordeelt dat het ontslag op staande voet niet terecht was. Dan moet uw onderneming de werknemer een schadevergoeding betalen.

loonbedrag

De hoogte van de schadevergoeding hangt af van het soort arbeidsovereenkomst dat de werknemer had. Bij een vast contract of een tijdelijk contract met tussentijdse opzegmogelijkheid bedraagt de vergoeding het loonbedrag dat zou zijn betaald tot het einde van het contract bij regelmatige opzegging. Bij een tijdelijk contract zonder tussentijdse opzegmogelijkheid bedraagt de vergoeding het loonbedrag dat zou zijn betaald tot het einde van contract van rechtswege. Het staat de rechter vrij om gezien de specifieke situatie een hogere of lagere schadevergoeding toe te kennen.