7.2 Chronische ziekten door het werk
oorzaak
Gelet op de mate van voorkomen van chronische aandoeningen en een mogelijke oorzaak in het werk, worden contacteczeem en chronische longaandoeningen (COPD) besproken.
7.2.1 Contacteczeem
meer vrouwen
In 2019 waren er zo’n 881.000 patiënten met contacteczeem bekend bij de huisarts. Het gaat om veel meer vrouwen dan mannen. Veruit de meeste werknemers met (beginnende) eczeemklachten bezoeken eerst de huisarts. De diagnose en behandeling zijn niet heel lastig. Doorgaans heeft de behandeling met een crème succes. Dat is de reden om niet verder te zoeken naar de oorzaak. Als de oorzaak in het werk blijft bestaan, komt de aandoening voortdurend terug. Pas in een laat stadium, als de werknemer niet goed meer kan werken met de klachten, komt de bedrijfsarts in beeld.
Beroepsziekte
zorg
De bedrijfsarts heeft een registratierichtlijn voor het aanmerken van eczeem als beroepsziekte. Eczeem ontstaat veelal door blootstelling aan irriterende of allergene stoffen. Maar ook in beroepen met veel ‘nat werk’, zoals in de zorg en de schoonmaakbranche, komt meer (hand)eczeem voor. Vraag de bedrijfsarts naar het vóórkomen van eczeem onder de werknemers, om actieve opsporing mogelijk te maken en om na te gaan of er sprake is van een relatie met het werk.
Vroegtijdige opsporing helpt blijvende uitval voorkomen, desnoods door een verandering van loopbaan. Bovendien kan de arbeidshygiënist de blootstelling aan irriterende of allergene stoffen helpen beperken.
7.2.2 COPD
temperatuurwisseling
In 2019 waren er 613.000 patiënten met COPD, een chronische longaandoening. Bij naar schatting één op de zes patiënten is het werk mede de oorzaak van het ontstaan of onderhouden van deze aandoening. Bekende oorzaken zijn het inademen van lasrook, stof (vooral steenstof of houtstof) of uitlaatdampen van dieselmotoren. Veel werknemers met COPD hebben last van stoffen, gassen of dampen die de luchtweg prikkelen. Ook veel temperatuurwisselingen of blootstelling aan virussen kan de COPD doen verergeren met uitval tot gevolg. Net als bij eczeem geeft de aandoening pas in een laat stadium aanleiding tot verzuim. De diagnose komt laat en ook de bedrijfsarts komt er dus laat achter.
Vraag de bedrijfsarts naar het vóórkomen van oorzaken van COPD op het werk en hoe hij werknemers opspoort en begeleidt. Onderzoek ook de mate waarin het werk van invloed is, voor verbetering van de duurzame inzetbaarheid.