1.4 Afwijking werktijdenregeling
overwerken
Soms maken de omstandigheden het noodzakelijk dat uw organisatie afwijkt van de eerder afgesproken werktijdregeling. Een leidinggevende vraagt bijvoorbeeld of werknemers willen overwerken. Er zijn geen specifieke mededelingstermijnen voor deze gevallen; dit hangt af van de situatie.
Goed werkgever- en werknemerschap
redelijk en billijk
Hier geldt het principe van goed werkgeverschap én goed werknemerschap. U moet zich afvragen of het gelet op de omstandigheden en belangen van beide partijen redelijk en billijk is wat u van de werknemer vraagt. De ATW voorziet niet in afwijkingen. De ATW laat sinds 1 april 2007 de invulling van de werktijden – veel meer dan voorheen – over aan de werkgever en werknemers samen. Dit betekent voor beide partijen minder belemmeringen en betere mogelijkheden om afspraken te maken die toegesneden zijn op de eigen bedrijfstak. Sinds 2007 gelden ook ruime normen en minder uitzonderingen (zie kader).
Verduidelijking van ATW in 2007 en 2012
De wijzigingen van de Arbeidstijdenwet per 1 april 2007 en per 22 november 2012 hebben gezorgd voor een verduidelijking van de begrippen ‘arbeidstijd’ en ‘rusttijd’, een betere efficiëntie en arbeidsproductiviteit en een aantrekkelijker vestigingsklimaat voor buitenlandse organisaties.
gezag
Sinds 2012 is arbeidstijd de tijd dat de werknemer ‘onder gezag van de werkgever’ arbeid verricht. Rusttijd is de tijd die geen arbeidstijd is.
Als een werknemer tijdens een reis ter beschikking van uw organisatie staat, oftewel de reis ‘onder gezag’ van de werkgever aflegt, moet u reisuren als arbeidsuren uitbetalen. Check of hierover bepalingen zijn opgenomen in de cao of bedrijfsregeling van uw organisatie.
Regels in de Arbowet
RI&E
beeldscherm
De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) helpt uw organisatie een heel eind op weg bij het houden van toezicht op de naleving van de regels in de ATW. Met de verplichte risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) heeft Human Resource Management al goed inzicht in de risico’s voor uw organisatie. Daarmee kan hij ook toetsen of er aanpassingen nodig zijn. De ATW geeft algemene normen voor de totale arbeidstijd, terwijl de Arbowet extra regels geeft voor bijvoorbeeld de maximale tijd waarin de werknemer bepaalde werkzaamheden mag doen. Denk aan beeldschermwerk en werken in extreme hitte of kou.