6.3 Tillen
versjouwen
Let tijdens de arborondgang ook op tilwerkzaamheden. Werknemers die elke werkdag voorwerpen versjouwen, lopen namelijk grote kans op rugklachten. Denk aan vrachtwagenchauffeurs die hun lading lossen, verplegend personeel dat een patiënt uit bed tilt of magazijnmedewerkers die de juiste pakketjes verzamelen.
Incidentele rugklachten kunnen door het werk veranderen in blijvende klachten. Als zo min mogelijk tillen en dragen niet te voorkomen is, moeten er maatregelen worden getroffen.
Rugspieren beschadigen
wervelkolom
Door regelmatig tillen en dragen, kunnen werknemers de rugspieren, de bindweefselbanden rond de wervelkolom of de tussenwervelschijven beschadigen. De kans op klachten neemt toe naarmate de last zwaarder is. Toch moet u ook het tillen en dragen van lichte voorwerpen niet onderschatten.
Niet alleen het tillen van zware voorwerpen kan tot gezondheidsschade leiden, dit kan ook ontstaan door een verkeerde houding of door te vaak tillen en dragen.
6.3.1 Wetgeving
Arbowet
Uw werkgever moet het risico op gezondheidsklachten door tillen en dragen opnemen in de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). De maatregelen hiertegen noteert hij in het bijbehorende plan van aanpak. In de Arbowet staat niet specifiek tot welk gewicht of welke grootte een werknemer mag tillen.
Arbobesluit
In artikel 5.2 van het Arbobesluit is vastgelegd dat de werkzaamheden geen gevaar mogen opleveren voor de veiligheid of gezondheid van een werknemer. Het Arbobesluit verwijst ook naar de NIOSH-methode (National Institute for Occupational Safety and Health in de Verenigde Staten). Met deze methode kan uw werkgever uitrekenen wat een werknemer onder bepaalde omstandigheden maximaal mag tillen.
De NIOSH-methode houdt rekening met factoren zoals het aantal keren tillen, de afstand die de werknemer met het voorwerp moet afleggen, de hoogte tot de vloer en de draai die het lichaam moet maken.
Rekentool
methode
In de bouw hebben werkgeversorganisaties en vakbonden afgesproken dat zij de NIOSH-methode gebruiken. Ook Inspectie SZW gebruikt deze methode bij een inspectie om te beoordelen of tillende en dragende werknemers veilig en gezond werken. Met een gratis rekentool op de website van vakbond FNV – gebaseerd op de NIOSH-methode – berekent u het maximale tilgewicht.
Volgens de rekentool is het maximale toegestane tilgewicht in de meest gunstige situatie 23 kg. U vindt de tool via bit.ly/2pJYUfh.
6.3.2 Maatregelen
branche
U kunt in de arbocatalogus voor uw sector – als die er is – de oplossingen voor uw branche bekijken. Betrek de medewerkers bij het zoeken naar maatregelen, aangezien zij het werk uitvoeren en ongetwijfeld ideeën hebben om de praktijk te verbeteren. Op fysiekebelasting.tno.nl vindt u diverse beoordelingsinstrumenten voor fysieke belasting.
Preventief advies van de bedrijfsarts
Een werknemer die klachten heeft of vermoedt dat hij op een verkeerde manier tilt of draagt, moet dat kunnen aangeven bij zijn leidinggevende of de preventiemedewerker. Ook kan hij voor (preventief) advies naar de bedrijfsarts stappen.
Bedrijfsbezoek
Zo voorkomt hij klachten of verergering van klachten. De bedrijfsarts kan een bedrijfsbezoek inplannen om te zien of er verbetering aan te brengen is op de werkplek. Zorg ervoor dat de gegevens van de bedrijfsarts gemakkelijk vindbaar zijn voor werknemers, om de drempel voor een (preventief) consult zo laag mogelijk te maken.
Mogelijke maatregelen tillen en dragen
voorbeeld
obstakels
Klachten voorkomt u door maatregelen te nemen. Uw werkgever moet werknemers goed voorlichten over de gevaren van tillen en dragen. Daarnaast is het belangrijk dat de leidinggevenden het goede voorbeeld geven en werknemers corrigeren als zij verkeerd tillen en dragen of hulpmiddelen verkeerd gebruiken. Stel verder zo veel mogelijk hulpmiddelen – denk aan tilhulpmiddelen, laadkarren en laadkleppen – ter beschikking. Zorg daarnaast dat de loopafstand beperkt is en dat er geen obstakels zijn. Laat medewerkers het tilwerk afwisselen met andere taken.