2.4 Benut hulpmiddelen
tijdrovend
Een arborondgang en het vervolgens opstellen van de RI&E lijkt misschien een tijdrovende klus. Toch is die angst niet helemaal terecht, want er zijn diverse hulpmiddelen.
2.4.1 Standaardinstrumenten voor de RI&E
checklists
opstellen
Er is een keur aan standaardinstrumenten die u kunt gebruiken voor het opstellen van de RI&E. Er bestaan enquêtes, checklists, interviews, verdiepingslijsten, taakobservaties, vragenlijsten, informatiebladen en nog veel meer. Welk instrument u kiest, hangt af van het soort risico’s en de fase van inventarisatie of evaluatie waarin u zit. Voor de eerste risico-inventarisatie zijn andere middelen geschikt dan voor bijvoorbeeld aanvullingen of evaluaties.
Blijf opletten met standaardinstrumenten. Specifieke risico’s, zoals het gebruik van gevaarlijke stoffen en machines, komen niet altijd of niet gedetailleerd genoeg aan bod. Ook is het taalgebruik niet altijd toegespitst op de werknemers in uw organisatie.
2.4.2 Online hulpmiddelen
uniek
Naast geprinte standaardinstrumenten zijn er ook op internet veel vragenlijsten, checklists en interviews te vinden. Veel daarvan zijn echter niet toegespitst op een bepaalde sector en gaan niet specifiek in op bepaalde risico’s. Bij het gebruik van branchespecifieke middelen is het daarom belangrijk dat u een instrument gebruikt dat is toegespitst op het unieke werkveld van uw organisatie.
Probeer te achterhalen welke middelen soortgelijke organisaties inzetten en waarom. Het is niet vreemd om ergens anders informatie en expertise in te winnen: wie weet leert u van elkaar.
2.4.3 Branche-RI&E
handleiding
toetsen
Veel brancheverenigingen bieden organisaties instrumenten aan die u als handleiding kunt gebruiken bij het opstellen van de RI&E. Als een branche-RI&E ook officieel erkend is door het Steunpunt RI&E (met een groen vinkje), heeft dit voor kleine organisaties (tot 25 werknemers) het voordeel dat zij de RI&E niet hoeven te laten toetsen door een gecertificeerde arbodeskundige.
Alle vragen beantwoorden
arbobeleid
Een branche-RI&E bestaat vaak uit een gedetailleerde digitale vragenlijst met naar thema (risico) geordende vragen. Heeft u de vragen één voor één beantwoord, dan krijgt u een overzicht van de knelpunten in uw arbobeleid en de risico’s op de werkvloer. Op basis hiervan stelt u prioriteiten, maar voor grote risico’s in de branche bepaalt de branche-RI&E meteen dat die prioriteit hebben. Het programma draagt ook oplossingen en maatregelen aan. Daarna helpt het instrument u om oplossingen te kiezen.
2.4.4 Digitale RI&E
resultaten
Een branche-RI&E is meestal een digitaal instrument. Zo’n digitale RI&E (digi-RI&E) is een software-oplossing waarbij u de lijsten invult en met een druk op de knop de resultaten netjes onder elkaar verschijnen. Het voordeel van veel digitale RI&E’s is dat u een scala aan mogelijkheden heeft om informatie aan elkaar te koppelen, afspraken te maken en te communiceren met de verschillende partijen.
Gezamenlijke kennisbank
koppelen
De informatie in een digi-RI&E kan op allerlei manieren verwerkt worden en benodigde kennis is gemakkelijk op te vragen – en met anderen te delen. U kunt verschillende personen aan de RI&E laten werken en u kunt informatie ook koppelen aan de digitale RI&E’s van andere organisaties. Zo ontstaat er een gezamenlijke digitale kennisbank.
Veel digi-RI&E’s beschikken over een verwerkingsprogramma waarmee u scores kunt berekenen. Het is een eenvoudig systeem: een hoge score betekent een groot risico en een lage score een relatief klein risico.
2.4.5 Arbocatalogus
methode
U kunt veel informatie en oplossingen voor risico’s halen uit de arbocatalogus die voor uw branche geldt. Een arbocatalogus formuleert geen specifieke risico’s, maar geeft een beschrijving van de maatregelen en methodes die een branche gebruikt om aan de doelvoorschriften voor gezond en veilig werken uit de wet te voldoen. Dit biedt houvast bij het inventariseren van de risico’s.
Een actueel overzicht van arbocatalogi kunt u vinden op arboportaal.nl. Als u een abonnement op de RSS-feed Arbocatalogi neemt, blijft u bovendien op de hoogte van alle wijzigingen in de catalogi die u gebruikt.
2.4.6 Branchebrochures van Inspectie SZW
De branchebrochures van Inspectie SZW kunnen helpen bij het opstellen van de RI&E. In de brochures worden de belangrijkste brancherisico’s toegelicht, evenals de regels waaraan de werkgever moet voldoen en de manier waarop Inspectie SZW inspecteert. Ze zijn eigenlijk bedoeld om organisaties voor te bereiden op het bezoek van de Inspectie.