3.1 Het orgaan
In letterlijke zin is de ALV een vergadering die minimaal eenmaal per jaar plaatsvindt. De ALV is óók een orgaan met belangrijke rechten en plichten. Het ándere orgaan van een vereniging, het bestuur, is belast met het besturen van de vereniging en heeft eigen taken en verantwoordelijkheden. De ALV mag de vereniging niet besturen, maar kan met haar bevoegdheden wel het beleid sturen.
3.1.1 Belangrijkste bevoegdheden
ontslag
statuten
lidmaatschap
De belangrijkste bevoegdheden van de ALV kunnen als volgt worden weergegeven:
- de ALV is bevoegd tot benoeming, schorsing en ontslag van bestuursleden en commissieleden;
- het bestuur van de vereniging legt rekening en verantwoording af aan de ALV over het gevoerde beleid in een verenigingsjaar;
- de ALV is bevoegd om de statuten van de vereniging samen te stellen én om wijzigingen in de statuten aan te brengen;
- de ALV is bevoegd om een bepaald lid te schorsen en uit te sluiten van het lidmaatschap van de vereniging.
bevoegdheden
Let erop dat procedures en regels voor uitsluiting van leden opgenomen moeten zijn in de statuten van de vereniging. U kunt bijvoorbeeld besluiten leden uit te sluiten, omdat ze financieel in gebreke blijven. Zie ook hoofdstuk 6 over ledenbeleid.
3.1.2 Verdere bevoegdheden
Naast de genoemde bevoegdheden, kent de algemene ledenvergadering nog andere, niet minder belangrijke rechten:
- Ontbinding: de ALV is bevoegd om de vereniging te ontbinden.
- Fusie: structurele wijzigingen van een vereniging, zoals een fusie, kunnen alleen worden doorgevoerd met toestemming van de ALV.
- Decharge verlenen: de ALV kan een bestuurslid (meestal gaat het dan om de penningmeester) decharge verlenen, oftewel ontslaan van zijn verantwoordelijkheid (zie 3.2).
- Aansprakelijkheid: veroorzaakt een bestuurslid door zijn handelen schade aan de vereniging, dan kan de ALV hem daarvoor aansprakelijk stellen. Daarbij maakt het overigens niet uit of het bestuurslid de fout bewust of onbewust heeft gemaakt.
Tot slot heeft de ALV alle bevoegdheden die niet door de wet of de statuten aan een ander orgaan zijn toegewezen. De invulling hiervan kan van vereniging tot vereniging verschillen.
Tegenstrijdig belang
verandering
nieuwe wet
Bestuursleden nemen besluiten waarvoor ze zich later moeten verantwoorden bij de algemene ledenvergadering. Maar wat als er sprake is van een tegenstrijdig belang? De ALV is dan niet zomaar bevoegd het besluit te nemen in plaats van de bestuurder. Met de inwerkingtreding van het wetsvoorstel Wet bestuur en toezicht rechtspersonen komt daar verandering in. Als er bij een besluit van een bestuurder aantoonbaar sprake is van een tegenstrijdig belang, mag de ALV het besluit nemen in plaats van de bestuurder. De verwachting is dat de nieuwe wet per 1 januari 2016 kan ingaan.