8.3 Arbeidshygiënische strategie en STOP
vier stappen
Een belangrijk onderdeel van de RI&E is het plan van aanpak. Daarin zijn maatregelen opgenomen om het werken veiliger en gezonder te maken. Die maatregelen neemt u op basis van de vier stappen van de arbeidshygiënische strategie (AHS, zie ook paragraaf 2.2.1).
STOP
reduceren
collectieve bescherming
Wilt u aan de slag met maatregelen die specifiek bedoeld zijn voor het reduceren van de blootstelling aan gevaarlijke stoffen, gebruik dan de STOP-strategie. Dat is de AHS voor kankerverwekkende (en gevaarlijke) stoffen. Die kent – in een vaste volgorde – de volgende stappen:
- S: Substitutie (vervanging van de stof);
- T: Technische beheersmaatregelen;
- O: Organisatorische maatregelen;
- P: Persoonlijke beschermingsmiddelen.
S = Substitutie
vervangen
Substitutie is het wegnemen van de bron, bijvoorbeeld door het vervangen van een (kankerverwekkende) stof door een stof die niet of anders minder schadelijk is. Substitutie is altijd de eerste maatregel die u moet overwegen.
Bij kankerverwekkende stoffen zijn de regels nog iets strenger, want werkgevers moeten actief op zoek naar vervangende stoffen.
T = Technische beheersmaatregelen
Technische beheersmaatregelen bieden collectieve bescherming aan de werknemers. Er zijn verschillende opties. Sommige maatregelen nemen de blootstelling helemaal weg of verminderen die aanzienlijk. Voorbeelden zijn ventilatie en afzuiging of afscherming van de bron, bijvoorbeeld door middel van een omkasting.
O = Organisatorische maatregelen
werkplekken
Er zijn allerlei organisatorische maatregelen om de blootstelling verder te verminderen. Zorg bijvoorbeeld dat werknemers en leidinggevenden controleren of deuren dicht zijn en of kleppen goed zijn afgesloten. Ook het toewijzen van specifieke werkplekken voor het werken met schadelijke stoffen of processen helpt. Denk verder aan regelmatige reiniging van de werkplek en regels voor het wassen van handen en gezicht voor de lunch en taakroulatie.
Bij taakroulatie doet niet één werknemer, maar doen meerderen het werk, zodat de blootstelling verdeeld wordt over meerdere personen en er per werknemer sprake is van een lage blootstelling.
P = Persoonlijke beschermingsmiddelen
handschoenen
instructie
Zijn bovenstaande maatregelen niet mogelijk of onvoldoende, dan moet uw werkgever persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) beschikbaar stellen om blootstelling te verminderen. Denk aan het dragen van handschoenen en ademhalingsbescherming.
Instructie
afvoeren
Naast de STOP-strategie zijn voorlichting en instructie aan werknemers van groot belang om bewustzijn te creëren en het gedrag te beïnvloeden. Zo maakt het voor de blootstelling nogal uit of een lasser zijn hoofd tijdens het lassen in de laspluim houdt of daarbuiten. Het goed onderhouden van machines voorkomt lekkages en dus onnodige blootstelling. Maar ook onderhoud aan ventilatie en afzuiging is nodig om effectief afvoeren van gevaarlijke dampen te garanderen. Tot slot moet de kwaliteit behouden blijven door alles goed vast te leggen. Op die manier is het duidelijk wat de organisatie allemaal doet op het gebied van verbetering van de arbeidsomstandigheden, wat er is geregeld qua procedures en instructies, en hoe uw werkgever bij wijzigingen in de organisatie omgaat met de actualisatie die dan nodig is.