8.3 Vijftienjarigen
Voor vijftienjarigen gelden iets ruimere arbeids- en rusttijden dan voor dertien- en veertienjarigen. Zo mogen ze op vakantiedagen en niet-schooldagen een uur langer werken (acht uur) en tijdens vakanties mogen ze meer werkweken hebben: zes, waarvan maximaal vier weken aaneengesloten. Onder voorwaarden mogen ze op zondag werken.
8.3.1 Leerplicht
vrijgestelde leerplicht
Voor kinderen met een vrijgestelde leerplicht gelden soepelere arbeidstijden. Tot de leeftijd van 16 jaar is de leerplicht van toepassing. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar. Een kind dat 16 jaar wordt, moet het schooljaar dus eerst nog afmaken.
Alleen zwaarwichtige redenen, zoals een ernstige medische beperking of bezwaren vanwege godsdienstige identiteit, zijn aanleiding om vrijstelling te verlenen.
8.3.2 Rusttijden
vakantie
Vijftienjarigen hebben recht op een minimumaantal uren rust per dag van 12 uur. In elk geval moeten zij tussen zeven uur ʼs avonds en zeven uur ʼs ochtends rusten. In de vakantie is dat tussen negen uur ʼs avonds en zeven uur ʼs ochtends. Zij hebben ook recht op een aaneengesloten pauze van 30 minuten bij een werktijd van meer dan 4,5 uur.
8.3.3 Soort werk
ontwikkeling
uitzendkracht
Kinderen van 15 jaar mogen zelfstandig licht, niet-industrieel werk doen. Het werk moet zo zijn georganiseerd dat de veiligheid, de gezondheid en de ontwikkeling van het kind beschermd zijn. Zo mogen vijftienjarigen bijvoorbeeld helpen in de bediening – als er geen alcohol wordt geschonken – lichte schoonmaakwerkzaamheden uitvoeren en vakkenvullen. Vanaf 15 jaar mogen jongeren zich ook inschrijven bij een uitzendbureau. Let wel op, want ook bij jonge uitzendkrachten gelden de beperkende maatregelen.
8.3.4 Minimumjeugdloon
fulltime
BBL
Aandachtspunt bij deze leeftijdscategorie is het loon. Vanaf 15 jaar geldt namelijk het minimumjeugdloon. U moet erop letten dat u minimaal dit bedrag uitbetaalt. Het bruto wettelijk minimumloon bedraagt per 1 januari 2021 € 1.684,80 per maand, € 388,80 per week en € 77,76 per dag. Dit is wat uw organisatie minimaal moet betalen aan werknemers van 21 jaar en ouder bij een fulltime dienstverband. Voor jongeren onder de 21 jaar gelden aangepaste bedragen. Zie de tabel hieronder.
Minimumjeugdloon per 1 januari 2021
| Leeftijd | Percentage | Per maand | Per week | Per dag |
| 20 jaar BBL | 61,5% | € 1.036,15 | € 239,10 | € 47,82 |
| 19 jaar | 60% | € 1.010,90 | € 233,30 | € 46,66 |
| 19 jaar BBL | 52,5% | € 884,50 | € 204,10 | € 40,82 |
| 18 jaar | 50% | € 842,40 | € 194,40 | € 38,88 |
| 18 jaar BBL | 45,5% | € 766,60 | € 176,90 | € 35,38 |
| 17 jaar | 39,5% | € 665,50 | € 153,60 | € 30,72 |
| 16 jaar | 34,5% | € 581,25 | € 134,15 | € 26,83 |
| 15 jaar | 30% | € 505,45 | € 116,65 | € 23,33 |
Afwijkend loon
Voor leerlingen in de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) in de leeftijd van 15 tot en met 17 jaar gelden dezelfde bedragen als voor andere jongere werknemers. Maar voor leerlingen in de BBL in de leeftijd van 18 tot en met 20 jaar gelden afwijkende wettelijke minimumjeugdlonen.
Kennis van de wet
bezorgers
Inspectie SZW constateert vooral veel overtredingen bij horecabedrijven die eigen bezorgers in dienst hebben. Het ontbreekt zowel bij grote als kleine horecabedrijven vaak aan kennis over wat wettelijk is toegestaan. Bezorgers krijgen niet alleen te weinig betaald, maar werken vaak te lang of werken op tijden die ze helemaal niet mogen werken omdat ze te jong zijn (zie ook paragraaf 8.6 en hoofdstuk 12).
Pas vanaf 16 jaar maaltijden bezorgen
De laatste jaren – en ook tijdens de coronapandemie – heeft het bestellen van maaltijden bij restaurants of fastfoodketens sterk aan populariteit gewonnen. Dit bezorgen gebeurt veel door jongeren, vaak als bijbaan. Sinds 1 juli 2020 is het door een wijziging van de Nadere Regeling Kinderarbeid verboden om jongeren onder de 16 jaar op commerciële basis maaltijden te laten bezorgen.
Veiligheidsrisico’s
hoge tijdsdruk
Inspectie SZW deed eerder een oproep om maaltijdbezorging door jongeren onder de 16 jaar expliciet te verbieden vanwege veiligheidsrisico’s. Jongeren die maaltijden bezorgen, werken vaak onder hoge tijdsdruk en maken deel uit van het drukke verkeer, wat kan leiden tot onveilige verkeersomstandigheden.