1.2 Toetsing van de RI&E

Inspectie SZW

Bij een controle van Inspectie SZW zal de inspecteur altijd vragen naar de RI&E. Hij zal zich hierbij twee zaken afvragen: is er een RI&E aanwezig? En is de RI&E getoetst door een gecertificeerde arbodeskundige?

1.2.1 Soms vrijstelling van toetsing

in dienst

erkend

De verplichting om de RI&E te (laten) toetsen geldt alleen voor organisaties die meer dan 25 werknemers in dienst hebben. Heeft uw organisatie maximaal 25 werknemers in dienst, dan kunt u een vrijstelling van toetsing krijgen. Maar dan moet u wel een erkend RI&E-instrument gebruiken. Bij organisaties met meer dan 25 werknemers geldt de normale procedure voor de toetsing van de risico-inventarisatie.

1.2.2 Boete voor niet hebben van een RI&E

eis tot naleving

bedrijfsbezoek

Kunt u geen (goede) RI&E laten zien als Inspectie SZW op de stoep staat, dan zal de inspecteur u een schriftelijke waarschuwing of een eis tot naleving geven. Bij een eis tot naleving geeft de inspecteur precies aan wat u moet doen om uw RI&E in orde te maken. In beide gevallen krijgt u een termijn opgelegd om de RI&E alsnog in orde te maken. Is de termijn voorbij en ontbreekt de RI&E nog steeds óf voldoet deze niet aan de eisen, dan krijgt u alsnog een bestuurlijke boete. Deze cyclus herhaalt zich totdat uw organisatie wel voldoet aan de RI&E-verplichting. De boete wordt wel steeds hoger. Uiteindelijk kan dit zelfs leiden tot een proces-verbaal. De zaak komt dan voor de rechter. Alle eerder opgelegde boetes moet de werkgever dan ook betalen.

1.2.3 Erkend branche-instrument

Steunpunt RI&E

Heeft uw organisatie 25 werknemers of minder in dienst, dan hoeft u de RI&E niet te laten toetsen. Wel moet u dan een erkend branchemodel of -instrument gebruiken bij het opstellen van uw RI&E. Op de website van het Steunpunt RI&E (rie.nl) kunt u zien of het instrument van uw branche erkend is. Erkende instrumenten hebben een groen vinkje.

Controleer of erkenning nog geldt

toetsen

Maakt u gebruik van een RI&E-instrument dat nog niet officieel is erkend, dan moet u de RI&E laten toetsen door een gecertificeerde arbodeskundige. Maakte uw organisatie vóór 1 april 2013 gebruik van een erkend instrument, dan moet u goed controleren of dit nog steeds de status ‘erkend’ heeft. Brancheverenigingen hebben namelijk opnieuw een aanvraag moeten inleveren om te kijken of het instrument voldoet aan de nieuwe, zwaardere criteria. Dit kunt u controleren op de website van het Steunpunt RI&E: rie.nl.

1.2.4 Toegang tot arbodeskundige

klachten

Alle werknemers in uw organisatie moeten een arbodeskundige kunnen spreken als zij dat willen (artikel 5.2 van de Arbowet). Werknemers moeten met klachten terechtkunnen bij iemand met verstand van arbozaken. Dit kunnen interne of externe arboprofessionals zijn, of een arbodienst.

Verantwoordelijkheid

veiligheid

bijdrage

Wettelijk gezien is de werkgever eindverantwoordelijk voor de veiligheid binnen uw organisatie. Toch dragen werknemers ook een zekere eigen verantwoordelijkheid. Zij vervullen vrijwel dagelijks de – al dan niet gevaarlijke – taken en weten meestal heel goed wat de risico’s van hun werkzaamheden zijn. Hierdoor kunnen ze een grote bijdrage leveren aan de veiligheid binnen uw organisatie.

1.2.5 Ondernemingsraad

instemmingsrecht

De wet geeft werknemers via de ondernemingsraad (OR) instemmingsrecht bij het opstellen en aanpassen van een RI&E. Dat betekent dat de werknemersvertegenwoordiging het eens moet zijn met de inhoud van de RI&E en het plan van aanpak – inspraak alleen is niet voldoende! U moet dus met de OR overleggen voordat u de RI&E en het plan van aanpak kunt vaststellen.

Gemeenschappelijk belang

overleggen

Veel problemen zou dit overigens niet moeten opleveren. Werkgever en OR hebben immers een gemeenschappelijk belang, namelijk de veiligheid en gezondheid binnen de organisatie. Heeft uw organisatie geen OR of ander medezeggenschapsorgaan? Dan moet u overleggen met belanghebbende werknemers.