Zo verbetert u de communicatie op de werkvloer

01 augustus 2016

Goede communicatie op de werkvloer is van levensbelang voor een goede samenwerking en het boeken van goede resultaten. De transactionele analyse biedt inzicht in de verschillende rollen die teamleden kunnen aannemen en de manier waarop ze communiceren. De analyse kan helpen om verslechterde communicatie te verbeteren.

De transactionele analyse (bedacht door psychiater Eric Berne) is een theorie die de communicatie tussen mensen in kaart brengt. De transactionele analyse gaat uit van het idee dat ervaringen in de jeugd zorgen voor bepaalde gedrags- en denkpatronen die bepalen hoe iemand naar zichzelf kijkt, hoe hij communiceert en hoe hij in relaties staat. De methode wordt veel gebruikt bij psychotherapie, bij coachingstrajecten en in het onderwijs. 

De communicatie analyseren met de transactionele analyse

Verloopt de communicatie op de werkvloer niet zo lekker, dan is volgens de Transactionele Analyse de kans groot dat de betrokkenen zich in een zogenoemde dramadriehoek bevinden. Hierin zijn drie rollen te herkennen:

  • Aanklager: wijst anderen graag op hun zwaktes (‘Jij doet het helemaal fout’). Dit  geeft hem een gevoel van eigenwaarde.
  • Redder: ‘Ik wil alleen maar helpen’, is een veelgehoorde uitspraak van de persoon met een ‘reddersrol’. Hij neemt de verantwoordelijkheid over, waardoor hij zichzelf onmisbaar maakt en anderen afhankelijk.
  • Slachtoffer: gedraagt zich hulpeloos en  ontredderd (‘Iedereen heeft een hekel aan me’). Hij bespeelt hiermee de Redder en prikkelt de Aanklager.

Eigen verantwoordelijkheid verbetert de communicatie 

Het is belangrijk om deze dramadriehoek zo snel op te heffen door de betrokken aan te spreken op hun eigen verantwoordelijkheid. De rollen krijgen daardoor een heel andere invulling waardoor de communicatie verbetert:

  • De Aanklager kan positieve feedback geven zonder kwetsend te zijn.
  • De Redder kan wel helpen maar doet niets meer of minder dan afgesproken is.
  • Het Slachtoffer moet realistisch(er) zijn en verantwoordelijkheid nemen voor eigen gedachten en gevoelens.