Stukken meer illegalen werken in mkb
Het ging zo goed: in 2007 en 2008 daalde het aantal illegale werknemers. Maar bij controles van de Arbeidsinspectie vorig jaar zijn er juist 25% meer illegale werknemers aangetroffen. Van ruim 2.500 illegalen komen verreweg de meesten uit Bulgarije of Roemenië. Volgens de Arbeidsinspectie is het zo dat sommige werkgevers in het midden- en kleinbedrijf wegens de economische crisis met illegale arbeid de loonkosten proberen te drukken. Vooral in de bouw is het probleem sterk toegenomen. In de horeca en de detailhandel is sprake van een lichte stijging. Daarentegen is in de schoonmaak een daling te zien.
Wel is de schoonmaak nog steeds niet heilig: het percentage overtredingen in deze sector blijft relatief hoog met 22%. Dit blijkt uit het Jaarverslag 2009 van de Arbeidsinspectie (pdf) dat minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vandaag naar de Tweede Kamer stuurde.
Onveilige arbeidsomstandigheden
De inspecteurs van de Arbeidsinspectie hebben heel wat meer moeten ingrijpen wegens onveilige arbeidsomstandigheden. Ruim 300 keer moesten zij ingrijpen met een boete of een stillegging, dat is ruim 100 keer vaker dan een jaar eerder. Een centraal adres van de Arbeidsinspectie heeft de melding van klachten en ongelukken makkelijker gemaakt.
De bouw blijft de gevaarlijkste bedrijfstak in het midden- en kleinbedrijf (mkb), Bijna een kwart van de ernstige ongelukken gebeurt in de bouw, terwijl slechts 5% van de werknemers in die sector werkt. De industrie en het vervoer staan op de tweede en derde plaats. Het aantal gemelde dodelijke arbeidsongevallen dat de Arbeidsinspectie onderzocht lag met 76 lager dan voorgaande jaren. De meeste dodelijke ongelukken gebeuren nog steeds met ladders en trappen, heftrucks en hijskranen, steigers en met metaal- en houtbewerkingsmachines. Behalve in de bouw vinden ook veel dodelijke ongelukken plaats in de landbouw. In totaal legde de Arbeidsinspectie voor een kleine € 14 miljoen aan boetes op voor onveilig werk en overtreding van de regels voor werktijden.
Helft heeft arbocatalogus
Werkgevers en werknemers hebben in veel sectoren afspraken gemaakt over veilig en gezond werk in een arbocatalogus. Er zijn nu 158 arbocatalogi - bijna de helft van de werknemers valt onder de afspraken. De Arbeidsinspectie is erin geslaagd in 2009 de toezichtlast voor bedrijven met een kwart te verminderen. Dit is gelukt dankzij nog betere analyse van waar de grootste risico's zitten en dankzij samenwerking met andere inspectiediensten en gemeenten.