Controle door Inspectie SZW meestal niet willekeurig
Niet elke organisatie krijgt bezoek van een inspecteur van Inspectie SZW. Er is meestal aanleiding voor. Dat kunnen meldingen zijn van de ondernemingsraad en werknemers, een eerdere overtreding of een ernstig arbeidsongeval in het verleden.
Als in een organisatie geen ernstige arbeidsongevallen plaatsvinden en organisaties niet tot een risicovolle sector behoren, is de kans klein dat Inspectie SZW ineens op de stoep staat. De mare gaat zelfs dat de kans dat de inspectie langskomt één keer in de dertig jaar is.
Controles meestal op projectbasis
Hoewel Inspectie SZW (tools) kampt met capaciteitsproblemen, worden er wel degelijk controles uitgevoerd. De inspectie kan zowel afzonderlijke organisaties controleren als een hele branche. Meestal gebeuren de controles op projectbasis: de inspecteurs onderzoeken dan een specifiek arbeidsrisico of een bepaalde sector. Welke dat zijn, staan in het Jaarplan 2019.
Onderzoek naar aanleiding van klacht
Inspectie SZW kan ook langskomen naar aanleiding van een klacht over bijvoorbeeld gevaarlijke arbeidsomstandigheden, te lange werktijden of het werken met illegale werknemers. Als er een arbeidsongeval heeft plaatsgevonden, kan Inspectie SZW langskomen voor onderzoek. Dat is zeker het geval bij ongevallen met dodelijke afloop, blijvend letsel of ziekenhuisopname.
Onderzoek verplicht na melding OR of PVT
Inspectie SZW is ook verplicht een melding te onderzoeken die gedaan is door (een lid van ) de ondernemingsraad (OR) of de personeelsvertegenwoordiging (PVT) of een werknemersvereniging. Dit is geregeld in artikel 24, lid 7 van de Arbowet. Dat moet binnen een redelijke termijn gebeuren; doorgaans is dat binnen acht weken.