Onzekere tijden, maar motivatie mag niet naar nul

De een zegt ‘de wereld staat in de fik’, de ander met gevoel voor understatement ‘het zijn zeker roerige tijden’. Het risico bestaat dat sommige werknemers door alle ontwikkelingen een ‘waar doen we het eigenlijk voor’-gevoel krijgen.

Een hoop mensen maken zich momenteel zorgen over de wereld en de toekomst. En dat is ook niet zo gek. Er woeden verschillende oorlogen, zelfs binnen de grenzen van Europa. De geopolitieke machtsverhoudingen verschuiven razendsnel, waardoor decennialange veiligheidsgaranties op losse schroeven staan. Niet voor niets nam ‘leeftijd dienstplicht’ als zoekopdracht de laatste tijd een grote vlucht bij de zoekmachines.

Noodpakket voor 72 uur

De overheid raadt burgers aan om thuis noodpakketten aan te leggen met onder meer water, houdbaar voedsel, een noodradio, kaarsen en contant geld. Dit kan helpen als er oorlog uitbreekt, maar is ook bedoeld voor andere catastrofale gebeurtenissen, zoals een natuurramp of grootschalige cyberaanval (artikel) die het land platlegt. Onlangs werd de gewenste periode van zelfredzaamheid met zo’n noodpakket nog opgerekt van 48 uur naar 72 uur.

Stress en burn-out op de loer

Bij sommige werknemers hebben al deze ontwikkelingen een negatieve invloed op hun gemoed. Ze liggen urenlang wakker door piekeren, en functioneren hierdoor minder goed overdag. Houdt dit lange tijd aan, dan liggen stressklachten en een burn-out (artikel) op de loer. Ook kunnen werknemers het moeilijk vinden om de relevantie van hun werkzaamheden te blijven voelen: een ‘waar doen we het eigenlijk voor’-gevoel kan de overhand krijgen en dat doet de motivatie natuurlijk richting het nulpunt zakken. Verder kunnen de langetermijndoelen van de organisatie hierdoor uit beeld raken.

Iedere reactie is valide

Voor de één zijn alle ontwikkelingen een ver-van-m’n-bedshow, voor de ander komt het behoorlijk dichtbij. Er moet op de werkvloer dan ook ruimte zijn voor verschillende reacties: iedere reactie (die niet kwetsend is voor anderen) is valide en moet erkend worden. Dit kan ook helpen om polarisatie tegen te gaan, mocht er bijvoorbeeld op de werkvloer een discussie ontstaan. Het helpt als leidinggevenden in informele gesprekken aan werknemers vragen waar ze tegenaan lopen en aangeven dat het niet erg is als iemand even wat minder belastbaar, creatief of gefocust is. Wijzen op de vertrouwenspersoon (tool) van de organisatie kan uiteraard ook.

Veranderingen voor wereld en gezondheid

Leidinggevenden kunnen werknemers daarnaast nog wat tips meegeven. Bijvoorbeeld dat ze kunnen nagaan waar ze in hun leven wel of geen invloed op hebben en wat ze eventueel kunnen veranderen, voor een betere wereld (denk aan vrijwilligerswerk) én voor hun eigen gezondheid. Zo kan structuur in de (werk)dag helpen om mentaal niet uit de bocht te vliegen. Gezond eten (tool) en regelmatig bewegen (tool) dragen uiteraard ook een steentje bij.

Minimaliseren inname zwaar nieuws

Net als het minimaliseren van de inname van zwaar nieuws, door pushberichten uit te zetten en met jezelf één dagelijks moment af te spreken om bij te lezen. Een timer, bijvoorbeeld van vijftien minuten, op nieuwsapps plaatsen is ook een optie. Tekst boven beeld verkiezen kan ook. Zo kan een werknemer aan de hand van de artikelkoppen zelf bepalen welke berichten hij wel of niet leest. Heftige foto's en video's blijven hem hierdoor mogelijk bespaard.