Personeelstekort dwingt bestuurder tot overleg met OR

Aanhoudende personeelstekorten zorgen ervoor dat werkgevers het werk moeten aanpassen, blijkt uit onderzoek van UWV. Voor veel van die aanpassingen moet de bestuurder de ondernemingsraad (OR) eerst om advies of instemming vragen.

Al sinds 2021 blijft meer dan de helft van de vacatures in Nederland onvervuld. Met name in het openbaar bestuur, de bouw en het onderwijs hebben werkgevers nu last van de krappe arbeidsmarkt. UWV ondervroeg eind vorig jaar zo’n 2.300 werkgevers hoe zij hiermee omgaan. Hieruit bleek dat ruim de helft van de werkgevers (53%) te maken heeft met onvervulde vacatures. Personeelstekorten belemmeren bij bijna de helft van de werkgevers (43%) de groei van de organisatie, 30% wijst om die reden meer opdrachten af, 22% beperkt de openingstijden, productie of dienstverlening en bij 18% gaat dit ten koste van de kwaliteit van de producten of diensten.

Werkgevers moeten werk anders organiseren

Om het tekort aan arbeidskrachten op te vangen, kunnen werkgevers verschillende maatregelen treffen. Bijna de helft van de werkgevers (46%) geeft aan dat ze om die reden het werk anders moeten organiseren. De maatregelen die het meest werden genoemd zijn:

• stimuleren dat werknemers breed inzetbaar zijn binnen het bedrijf;
• efficiënter maken van werkprocessen;
• inzet van automatisering en andere arbeidsbesparende technologie.

Bestuurder moet OR eerst om advies of instemming vragen

De OR moet erop alert zijn dat de bestuurder veel van zulke organisatorische maatregelen of wijzigingen van regelingen die betrekking hebben op het personeel, pas kan invoeren nadat hij de OR om advies (artikel 25 WOR) of instemming (artikel 27 WOR) heeft gevraagd. Zo heeft de OR recht op een adviesaanvraag bij belangrijke wijzigingen in de organisatie van de onderneming of in de verdeling van bevoegdheden of bijvoorbeeld bij de invoering van een belangrijke technologische voorziening. En regelingen als het aanstellings- of opleidingsbeleid of de werktijdenregeling kan de bestuurder alleen wijzigen nadat de OR ermee heeft ingestemd.

OR kan bijdragen aan oplossing personeelstekort

Dankzij het initiatiefrecht (artikel 23 WOR) kan de OR over elk onderwerp dat de organisatie aangaat met de bestuurder in overleg en mag de OR hem ongevraagd adviseren of voorstellen doen. Een aanhoudend personeelstekort is zo’n onderwerp waarover de OR en bestuurder met elkaar in gesprek moeten. Het brengt namelijk allerlei risico’s voor de organisatie en werknemers met zich mee, bijvoorbeeld in de hoeveelheid werk die de organisatie aan kan of de oplopende werkdruk bij de werknemers. Het oplossen van het personeelstekort is dus ook een zaak voor de OR. Hierbij kan de OR bijdragen aan structurele oplossingen (verdiepingsartikel).