Werknemers nemen vakantiedagen mee naar volgend jaar
Jaarlijks laten werknemers gemiddeld 1,8 vakantiedagen liggen, blijkt uit onderzoek van Loket.nl en MKB Servicedesk op basis van ruim 1,2 miljoen geanonimiseerde loonstroken. Werkgevers mogen dit niet ongemerkt aan zich voorbij laten gaan.
Het einde van het jaar is voor veel werkgevers aanleiding om, met het oog op de financiële afronding van het jaar, de verlofsaldi in de organisatie onder de loep te nemen. Een mooi moment om werknemers ook direct te wijzen op de vervaltermijn van de wettelijke vakantiedagen. Die vervallen een half jaar na het jaar van opbouw, maar alleen als de werkgever de werknemers hier duidelijk en tijdig over informeert. Bovenwettelijke vakantiedagen verjaren in principe vijf jaar na het jaar van opbouw.
Geen vakantie door hoge werkdruk
Grote kans dat werkgevers bij de ‘saldicheck’ vaststellen dat veel werknemers nog vakantie-uren hebben openstaan. 43,5% van de werknemers neemt namelijk uren mee naar volgend jaar. Hierbij gaat het om gemiddeld 1,8 dagen per werknemer. 17,6% van de werknemers houdt 5 of meer dagen over en 3,7% zelfs meer dan 10 dagen. Sommige werknemers sparen vakantiedagen op om volgend jaar meer vrij te kunnen nemen of om te verlofsparen (artikel). Andere mogelijke redenen zijn een hoge werkdruk, waardoor werknemers het niet handig vinden om vrij te nemen, en een gebrek aan inzicht in het vakantiesaldo.
Vakantie is om te herstellen
Wat betreft de twee laatstgenoemde redenen is er een belangrijke rol weggelegd voor werkgevers. Vakantie heeft namelijk een herstelfunctie (recuperatiefunctie); het biedt werknemers de gelegenheid om lichamelijk en geestelijk te herstellen en bij te komen van het werk. Werknemers die geen of (te) weinig vakantie nemen zijn vaker ziek, wat niet ten goede komt van de werkdruk. Werkgevers zijn verplicht om werknemers de kans te geven om vakantiedagen op te nemen voordat ze vervallen, maar moeten dit ook actief stimuleren. De inzet van flexkrachten kan tijdelijk de werkdruk verminderen, zodat werknemers zich niet bezwaard voelen om vakantie op te nemen.
Vakantiedagen uitbetalen
Er zijn mogelijkheden om te voorkomen dat werknemers een stuwmeer aan vakantiedagen opbouwen. Zo is het onder voorwaarden toegestaan voor werkgevers om een verplichte vakantiedag of -periode af te spreken. Afhankelijk van de regels in de cao of arbeidsovereenkomst mogen werkgevers bovenwettelijke vakantiedagen aan het eind van het jaar uitbetalen. Het is niet toegestaan om de wettelijke vakantiedagen van werknemers uit te betalen tijdens het dienstverband. Sommige werkgevers komen een ‘anti-oppotbeding’ overeen, een bepaling in de arbeidsovereenkomst of het personeelsreglement die stelt dat werknemers (een deel van) de vakantiedagen na afloop van het jaar van opbouw niet mogen meenemen naar het volgende jaar, maar daarmee begeven ze zich juridisch gezien op glad ijs. Werknemers kunnen op hun beurt bovenwettelijke vakantiedagen doneren aan een goed doel.