Data in grafieken presenteren is wel zo visueel

Uit grote hoeveelheden cijfers in een tabel of spreadsheet zijn niet zo gemakkelijk conclusies te trekken. Veel inzichtelijker is het als u de getallen presenteert in de vorm van een grafiek. Enkele aandachtspunten.

Duidelijke grafieken tekenen is een vak op zich. De hulpmiddelen hiervoor in rekenbladprogramma’s als Microsoft Excel en Google Sheets zijn wel gebruiksvriendelijk. Het zijn programma’s waarin meestal ook het cijfermateriaal staat waarop de grafieken gebaseerd zijn. Als een computergebruiker in een tabel of rekenblad de cijfers en labels die hij visueel wil presenteren selecteert, kan hij er met één druk op de knop een fraaie grafiek van te maken. Dat object verandert zelfs mee als de cijfers in het rekenmodel veranderen. Daarnaast is het grafiekobject (statisch of dynamisch) te koppelen aan een presentatie, rapportage of dashboard (tool).

Projectdiagram en organogram

Er zijn ook programma’s die geheel vrij grafieken kunnen produceren, dus zonder dat daar direct cijfers aan gekoppeld zijn. Zulke mogelijkheden zijn vooral handig voor plaatjes die er wat anders moeten uitzien dan de standaard staaf-, kolom- of taartgrafiekjes uit de reguliere rekenbladprogramma’s. Het is ook handig als er geen duidelijk cijfermateriaal beschikbaar is. Zulke apps kunnen bijvoorbeeld meestal prima projectdiagrammen, organogrammen (artikel) en flowcharts met bijzonder vormgegeven elementen maken.

Framing bij presentatie cijfers

In diverse van de programma’s – waaronder Excel – is bij de opmaakmogelijkheden ook een draaiing of 3D-presentatie van de grafiekelementen mogelijk. Hierdoor is bijvoorbeeld een dalende lijn met veel perspectief zó te presenteren dat de daling wel lijkt mee te vallen. De vraag is wel of framing bij de presentatie van cijfers (tool) gewenst of zelfs toegestaan is. Het gebruik van een ‘frame’ (soort denkraam) is namelijk een communicatietechniek waarbij bepaalde aspecten uitgelicht of juist buiten beeld worden gehouden, zodat de toehoorder of toeschouwer in een bepaalde kijk- en denkrichting geduwd wordt. De politiek en de reclamewereld maken er bijvoorbeeld gretig gebruik van, maar het is vaak discutabel.