3.1 Juridische aspecten
KvK
Voor het oprichten van een vof hoeft u niet naar een advocaat of notaris. Wel moet de vof ingeschreven worden in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel (KvK). Daarnaast moet een melding worden gedaan in het UBO-register.
Op rendement.nl/fiscaaldossier vindt u een infographic waarin u in één oogopslag ziet wat het UBO-register is en wie en welke gegevens daarin staan (zie paragraaf 4.1).
hoofdelijk aansprakelijk
Net als bij de eenmanszaak kunnen vennoten ook privé aansprakelijk worden gesteld bij schulden. Elke vennoot kan persoonlijk gedwongen worden de gehele schuld te voldoen, ondanks dat er meer vennoten zijn. Dit heet hoofdelijke aansprakelijkheid.
Voorbeeld
Een vof bestaat uit vier vennoten. De vennoten kopen samen een machine voor € 50.000. Iedere vennoot kan door de verkoper worden aangesproken voor de betaling van de gehele € 50.000. De vennoten zijn ieder 100% met hun privévermogen aansprakelijk voor de schulden van de vof.
Afgescheiden vermogen
rechtspersoonlijkheid
Een vof heeft geen rechtspersoonlijkheid, maar beschikt wel over een van de vermogens van de vennoten afgescheiden vermogen. Schuldeisers van de vof kunnen hun vorderingen verhalen op het privévermogen van de vennoten. Daarnaast kunnen ze ook het afgescheiden vermogen van de vof aanspreken. Ze hebben daarbij voorrang op privéschuldeisers. Een vof kan zelf failliet worden verklaard.
Faillissement vof
schuld- sanering
In 2015 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat het faillissement van een vof niet noodzakelijkerwijs het faillissement van haar vennoten tot gevolg heeft. In deze zaak was een vennoot van een vof zelf failliet verklaard, ondanks dat hij de rechtbank tijdig had verzocht om de wettelijke schuldsaneringsregeling voor hemzelf te mogen toepassen, en op dit verzoek bij de faillietverklaring nog niet was beslist.
Faillietverklaring
verzoek
Een schuldeiser die zowel de vof als de vennoten failliet wil laten verklaren, moet voor zowel de vennoten als de vof een verzoek tot faillietverklaring doen. De rechter moet dan onderzoeken of bij alle vennoten wordt voldaan aan de eisen om failliet verklaard te kunnen worden.
Nieuwe vennoot
later toetreden
due diligence
garanties
Als u later toetreedt tot een vof, bent u ook aansprakelijk voor vennootschapsschulden die op dat moment al bestaan. U kunt een zogenoemd due diligence-onderzoek doen naar de financiële positie van de vof waartoe u wilt toetreden. Hierbij kunt u – tot op zekere hoogte – een inzicht verwerven in de bestaande verbintenissen van de vof. Daarnaast kunt u garanties bedingen van de overige vennoten en afspraken maken over de draagplicht van bestaande schulden.
Vof-overeenkomst
winstverdeling
inbrengen
Het is verstandig om de afspraken tussen u en uw medevennoten vast te leggen in een vof-overeenkomst. Dit kan vervelende onderlinge discussies voorkomen. In de overeenkomst legt u afspraken vast over onder meer de winstverdeling, beëindiging van de vennootschap of ziekteverzuim. Bij een vof leggen alle vennoten arbeid, geld en/of goederen in. Legt u goederen in, dan is het verstandig om die in een bijlage bij de overeenkomst vast te leggen. Zorg dat de goederen goed worden gewaardeerd en leg ook deze waarde vast.
Laat de overeenkomst opstellen door een fiscaal jurist, zodat u niet achteraf met nare fiscale of juridische gevolgen wordt geconfronteerd.
Bevoegdheden vennoten
bindende afspraken
toestemming
handels-register
Een belangrijk onderdeel van de vof-overeenkomst is de bevoegdheid. Als er geen vof-overeenkomst is, mogen in beginsel alle vennoten bindende afspraken maken zonder medeweten van de andere vennoten. Dit is een risico, omdat vennoten immers ook in privé aansprakelijk kunnen worden gesteld voor schulden. Dit geldt niet als dit uitdrukkelijk is overeengekomen in de overeenkomst. Het is daarom belangrijk op te nemen dat voor bepaalde besluiten toestemming is vereist van alle vennoten. Als u vervolgens de afspraken over deze bevoegdheid binnen een vof bij de KvK registreert, zijn ze openbaar via het Handelsregister. Zo weten zakenpartners zeker wie mogen handelen namens de onderneming. Registreert u de afspraken niet, dan gelden de afspraken alleen tussen u en uw medevennoten en niet voor derden.
ontbinden
Tenslotte worden in de overeenkomst afspraken gemaakt over het ontbinden van de vof. Bijvoorbeeld wie door mag gaan met de onderneming, wat de vergoeding is, etcetera.
Partner
echtscheiding
U kunt ook een vof aangaan met uw partner. Ook dan is het belangrijk om afspraken te maken, bijvoorbeeld bij een echtscheiding. Bij echtscheiding wordt een vof niet automatisch ontbonden. Maak bij het aangaan van een vof afspraken over wat er met de vof gebeurt bij een echtscheiding.