OR heeft belangrijke rol bij strategische besluiten

De bestuurder moet de ondernemingsraad (OR) betrekken bij allerlei strategische besluiten. Dat vraagt om een actieve opstelling van de OR. Een nieuwe handreiking van de Sociaal-Economische Raad (SER) geeft de OR hierbij houvast.

In een maatschappij waarin ontwikkelingen elkaar snel opvolgen, komen er allerlei vraagstukken op de organisatie af. Neem bijvoorbeeld de energietransitie, de toepassing van artificiële intelligentie (A.I.) of ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. De bestuurder moet besluiten hoe de organisatie hiermee omgaat, zodat zij voorbereid is op de toekomst. Het is van belang dat hij de OR hierbij betrekt. Helaas gaat het hier in de praktijk vaak mis. Bijvoorbeeld omdat de bestuurder de OR pas laat in het besluitvormingsproces betrekt of de OR zich afwachtend opstelt. De SER ontwikkelde daarom een handreiking die meer duidelijkheid geeft over de rol van de OR bij strategische besluiten.

OR moet ook aan praktische zaken denken

De handreiking Toekomstgerichte medezeggenschap (pdf) geeft de medezeggenschap praktische tips om beter betrokken te worden bij het overleg met de bestuurder over strategische onderwerpen. Daarbij kan de OR handig gebruikmaken van zijn wettelijke bevoegdheden, zoals het instemmingsrecht (artikel 27 WOR), het adviesrecht (artikel 27 WOR), het initiatiefrecht (artikel 23 WOR) en het informatierecht (artikel 24 WOR en artikel 31 en 31a t/m f WOR). De OR moet ook rekening houden met praktische zaken, zoals het inplannen van de benodigde uren voor het OR-werk en de OR-jaarplanning. Maar ook zaken zoals mogelijke scholingsbehoeften, het inschakelen van commissies (infographic), het raadplegen van deskundigen en eventueel het aanstellen van een ambtelijk secretaris om de deskundigheid binnen de OR te vergroten. Verder is het zaak om strategische onderwerpen structureel op de agenda te zetten en om te zoeken naar de gemeenschappelijke belangen van de organisatie en de achterban.

Goede afspraken over de rol van de OR in het besluitvormingsproces

De OR is een belangrijke sparring partner van de bestuurder, en dat geldt zeker bij strategische besluiten. Als de bestuurder de OR vanaf het begin bij het overleg over strategische besluiten betrekt, kan de OR hierover vanuit hetzelfde startpunt en met dezelfde informatie als de bestuurder en toezichthouder meedenken. Zo komt de bestuurder tot betere besluiten, waarvoor meer draagvlak zal zijn en waarvan de implementatie soepeler verloopt. De OR doet er daarom goed aan om met de bestuurder duidelijke afspraken te maken over de rol van de medezeggenschap in het besluitvormingsproces en deze schriftelijk vast te leggen.