Hoge Raad: gratis gezonde lunch onbelast te verstrekken

De Hoge Raad besliste onlangs dat de gratis verstrekking van een gezonde lunchmaaltijd in het kader van arbobeleid onder de gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen kan vallen. Let wel, het arrest gaat over wetgeving die inmiddels is aangescherpt.

Lees ook het nieuwsartikel Reactie staatssecretaris op Kamervragen gezonde lunch

De Belastingdienst moet aan een werkgever die zijn werknemers in de jaren 2017 en 2018 gratis gezonde lunchmaaltijden verstrekte, een teruggaaf van loonheffingen geven, zo meende de Hoge Raad. De werkgever maakte bezwaar tegen de loonheffingen die hij moest afdragen over de gratis verstrekte lunches. Hij vond dat de lunchmaaltijden die hij in het kader van zijn arbobeleid aan de werknemers gaf, onder de gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen vielen. Eerder vond de vaste adviseur van de Hoge Raad dat de werkgever daarin gelijk had en onlangs oordeelde de Hoge Raad dit ook.

Werkgever had eigen beleidsruimte, vond Hoge Raad

Volgens de wettekst voor de arbovrijstelling zoals die luidde tussen 1 januari 2011 en 1 januari 2022, was vereist dat de voorzieningen rechtstreeks voortvloeiden uit het arbobeleid dat de werkgever voerde op grond van de Arbowet. Een werkgever had volgens de Hoge Raad een eigen beleidsruimte, waardoor ook maatregelen die niet verplicht waren op grond van de Arbowet tot het arbobeleid konden horen. Algemeen bekend is dat gezond eten de kans op ziekten vermindert en dat het herstel na een ziekte kan stimuleren. Het verstrekken van gezonde maaltijden aan werknemers kon dus, zo besliste de Hoge Raad, deel uitmaken van het beleid van een werkgever om ziekteverzuim te voorkomen. En daarom kon het onderdeel zijn van het arbobeleid van die werkgever. De werkgever kon de gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen in de werkkostenregeling toepassen.

Na wetswijziging per 2022 zijn regels aangescherpt

Let wel op dat de regels voor de gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen vanaf 1 januari 2022 inmiddels anders luiden. Nu geldt dat de arbovoorziening direct moet samenhangen met verplichtingen van de werkgever op grond van de Arbowet. Volgens de toelichting bij die wijziging is met de gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen nooit bedoeld om ook voorzieningen vrij te stellen die niet direct samenhangen met de verplichtingen van de werkgever. Gezonde maaltijden zijn in de toelichting hierbij expliciet genoemd als niet vrijgesteld. 
Hoge Raad, 24 mei 2024, ECLI (verkort): 745

Aanvulling van 10 juni: De Belastingdienst heeft in een reactie aangegeven dat zij menen dat dit arrest geen gevolgen heeft voor de toepassing van de gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen vanaf 2022. Een werkgever kan de gerichte vrijstelling voor arbovoorzieningen niet met terugwerkende kracht toepassen op gezonde lunches die hij vóór 2022 heeft vergoed of verstrekt, behalve als de loonheffingen voor die lunches op 24 mei 2024 nog niet onherroepelijk vaststonden. Maar dat zal in de praktijk nauwelijks voorkomen, aldus de fiscus.