Wet personeelsbehoud bij crisis ter internetconsultatie

Het voorstel voor de Wet personeelsbehoud bij crisis (WPC) is ter internetconsultatie gepubliceerd. Het wetsvoorstel moet voorkomen dat werkgevers in de problemen komen en werknemers hun baan verliezen in crisissituaties als oorlogen, pandemieën of overstromingen.

Het wetsvoorstel, dat onderdeel is van een breder pakket met arbeidsmarkthervormingen, is goed beschouwd een voortvloeisel van de coronapandemie. Voor deze crisis bleek de regeling werktijdverkorting (WTV) niet toereikend, waarna de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) in korte tijd uit de grond werd gestampt. De WPC is een completere regeling dan de NOW en moet ervoor zorgen dat werkgevers snel kunnen schakelen en zekerheid hebben over personeelsbehoud als zij worden getroffen door een crisis of calamiteit waar ze geen invloed op hebben en zich niet op hebben kunnen voorbereiden.

Herplaatsing, minder loon of combinatie van beide

Werkgevers kunnen aanspraak maken op de WPC als er door een erkende crisissituatie over twee maanden gemiddeld 20% minder werk is. De periode kan tweemaal verlengd worden, met elke keer maximaal twee maanden. Voldoet een werkgever aan de voorwaarden, dan kan hij kiezen voor:

• Herplaatsing: de werkgever kan tijdelijk eenzijdig de werkzaamheden van werknemers wijzigen, zodat zij kunnen doorwerken. De gewijzigde werkzaamheden moeten wel ‘passend’ zijn (artikel). Ook is het bijvoorbeeld mogelijk om werknemers tijdelijk op een andere locatie te laten werken als daar nog wel werk is. Hierbij moet extra reistijd worden aangemerkt als werktijd en de extra reiskosten moeten door de werkgever worden vergoed. Bij deze optie moet de werkgever het volledige loon van de werknemers doorbetalen.
• Verminderde loondoorbetaling met loonsubsidie: de werkgever kan werknemers 10% minder loon betalen over de uren die door de crisis niet gewerkt kunnen worden, waarbij het wettelijk minimumloon een ondergrens is. Voor 65% van de loonkosten over de niet-gewerkte uren kan de werkgever loonsubsidie aanvragen bij UWV.

Crisisregeling vervangt werktijdverkorting

Een combinatie van de twee opties is ook mogelijk. Bij beide moet de werkgever de ondernemingsraad, de personeelsvertegenwoordiging of het personeel om advies vragen en de vakbonden informeren. Vindt er een crisis plaats die niet in de regeling is opgenomen, dan is het aan de ministerraad om te beoordelen of er toch toegang is tot de WPC. Belangstellenden kunnen tot en met 25 juni 2024 reageren op het conceptwetsvoorstel. Er is nog geen beoogde ingangsdatum van het wetsvoorstel bekend. Tot de inwerkingtreding van de WPC kunnen werkgevers gebruik blijven maken van de WTV, die vervolgens zal vervallen. Wel geldt er overgangsrecht voor werkgevers die op dat moment gebruikmaken van de WTV voor de duur van de toekenning.