Algoritme als 'manager' risico voor gezondheid werknemer

Het aantal platformwerkers, mensen die via internet worden aangestuurd, is in drie jaar tijd verdubbeld. Dat is zorgelijk, want dit werk heeft een hoop negatieve effecten. Werknemers staan bloot aan discriminatie en werkstress, zo blijkt uit een rapport van TNO en de Arbeidsinspectie.

De toename van het gebruik van algoritmes heeft ervoor gezorgd dat internetwerk is toegenomen. Een van de vormen daarvan is platformwerk: internetwerk dat via gespecialiseerde arbeidsplatforms wordt aangestuurd en uitgevoerd. Dat zijn bijvoorbeeld werkzaamheden en opdrachten via marktplaatsen, transport- en bezorgdiensten, accommodatieaanbieders en huishoudelijke en persoonlijke diensten. Uit een rapport van TNO blijkt dat veel van dit werk gestuurd wordt door algoritmes. Maar ook in ander werk gebruiken werkgevers algoritmes om gedrag van werknemers te sturen. Ook zetten ze actieve monitoring in om werknemers te controleren. Dit brengt een verhoogd risico van werkdruk en stress met zich mee. Werkgevers horen deze risico's op te nemen in de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E).

Risico’s van algoritmisch management

De opmars van algoritmisch management van werknemers in conventionele werkomgevingen heeft veel negatieve effecten. Van de werknemers in Nederland heeft 28% het gevoel dat ze digitaal gemonitord worden op hun werkplek. Werknemers voelen zich continu bekeken en beoordeeld. Het werkplezier (tool) neemt af en de ontevredenheid neemt toe. Hierdoor gaan werknemers slechter presteren. Risico’s voor werknemers zijn:

• Verlies van autonomie – de werknemer kan geen invloed uitoefenen of zelf het werk organiseren.
• Inkomensonzekerheid – de beoordelingen van externe derden via tevredenheidsmetingen zijn bepalend voor baanbehoud.  
• Blootstelling aan vooroordelen en discriminatie – algoritmes bevatten vaak vooroordelen omdat ze met niet-objectieve datasets zijn getraind.
• Stress en angst – door ondoorzichtige beoordelings- en beloningssystemen in de algoritmes neemt de onzekerheid toe.
• Scheve balans werk-privé - hogere werkdruk en langere werktijden, onder meer door de onvoorspelbare inroostering.

Meer lezen kan in het rapport Algoritmisch management (pdf).