Systemen fiscus klaar voor meer politieke dadendrang?

Het lijkt erop dat een nieuw kabinet meer bewegingsruimte krijgt om eens ferm aan de belastingknoppen te draaien. Tot nu toe loopt al te veel politieke vernieuwingsdrang namelijk nog vaak stuk op de verouderde computersystemen van de Belastingdienst. Maar daar zou vanaf 2027 verandering in moeten komen.

De Belastingdienst heeft de afgelopen jaren politici met plannen voor grootse belastinghervormingen al geregeld tot kalmte gemaand. De fiscus werkt deels nog met oude computersystemen, die in de loop der jaren aan elkaar zijn geknoopt. Het vernieuwen van de ICT-lappendeken bij de fiscus is een ingewikkelde klus, want ondertussen moet de inning van de belastingen wél gewoon door blijven lopen.

Onderzoeken naar grootschalige fiscale ingrepen

Toch gloort er wel hoop op ICT-gebied voor politici met fiscale dadendrang. Uit een rondgang van de NOS blijkt dat de systemen van de Belastingdienst vanaf 2027 weer veel meer wijzigingen aan moeten kunnen. Dat maakt dus enigszins de weg vrij voor een nieuw kabinet om eens na te denken over meer grootschalige aanpassingen van het belastingstelsel. De afgelopen jaren zijn er bijvoorbeeld al diverse onderzoeken gedaan naar een verdere versimpeling van het stelsel, dat nu een gigantische waaier aan uitzonderingen en bijzondere regelingen kent. Ook hebben ambtenaren bouwstenen aangedragen om het stelsel meer toekomstbestendig te maken, en is er bijvoorbeeld gekeken naar hoe de belastingheffing kan bijdragen aan een eerlijkere vermogensverdeling in Nederland.

Formerende partijen zinnen op lastenverlichting

Ook voor de partijen die momenteel onderhandelen over het vormen van een nieuw kabinet zou meer ICT-speelruimte een opsteker zijn. Omdat een onderhandelaar op de foto is gezet met een document uit de formatie zichtbaar onder zijn arm, is duidelijk dat de formerende partijen zinnen op een lastenverlichting voor 'middeninkomens en mensen in de knel'. Die lastenverlichting zou een nog nader te bepalen bedrag moeten beslaan, maar minimaal een miljard. Het ligt voor de hand dat daarbij naar de belastingen wordt gekeken, al zou de lastenverlichting volgens het document wel al per 2025 moeten ingaan.

Vertraging bij tegenslag in dossier box 3?

De afgelopen tijd is er ook veel computercapaciteit bij de fiscus opgeslurpt door het box 3-dossier. Omdat de Hoge Raad de systematiek voor de heffing op vermogen naar de prullenbak heeft verwezen, moest er op stel en sprong een ander systeem worden opgetuigd. Ook moesten gedupeerde belastingplichtigen gecompenseerd worden. En het laatste juridische woord is hier nog niet over gezegd, want de Hoge Raad buigt zich later dit jaar nog over de vraag of ook de nieuwe systematiek wel door de beugel kan. Zo niet, dan moeten er dus nog meer aanpassingen volgen, die ook weer veel ICT-capaciteit vergen.
Zo'n operatie zou er echter niet toe leiden dat 2027 in gevaar komt als jaar waarin de ICT van de fiscus weer meer aankan, stellen ingewijden in de NOS-rondgang. Zij wijzen erop dat de systemen wijzigingen die in het jaar 2027 ingaan deels pas bij de aangifte in 2028 hoeven aan te kunnen. Wel is de boodschap van de Belastingdienst aan de formerende partijen volgens de ingewijden om nog niet meteen op alle fronten wijzigingen door te voeren, maar alsnog een beetje rustig aan te doen.