OR, kijk ook naar loonkloof per functie

Internationale Vrouwendag vraagt extra aandacht voor de loonkloof. Voor de OR kan deze dag een aanleiding zijn om gelijke beloning binnen de organisatie te onderzoeken en op de agenda te zetten. Hoewel uit de gemiddelden voor alle mannen en vrouwen in Nederland al blijkt dat er sprake is van een loonkloof, zijn er ook grote verschillen per functie.

Internationale Vrouwendag (8 maart 2024) is een wereldwijde dag om de economische, politieke en sociale vooruitgang van vrouwen te belichten en benadrukt wat er moet gebeuren om van gelijkheid tussen mannen en vrouwen te kunnen spreken. Zo zet de dag net als Equal Pay Day  loondiscriminatie op de kaart. Bij het analyseren van de loonkloof is het verschil tussen ongecorrigeerde en gecorrigeerde loonkloof (verdiepingsartikel) van belang. Uit onderzoek van de MKB Servicedesk en de Van Spaendonck Groep blijkt echter dat er ook grote loonverschillen per functie zijn. Het onderzoek is gebaseerd op 1,4 miljoen geanonimiseerde loonstroken uit Loket.nl. Hierbij zijn leeftijd en werkervaring gecorrigeerd. Het verschil in beloning is hier dus niet door te verklaren.

Loonkloof is groter bij functies met cao

In 8 van de 10 meest voorkomende functies in het mkb verdienen mannen gemiddeld 6% meer dan vrouwen. Het verschil varieert van bijvoorbeeld 3,7% voor administratief medewerkers en 8,2% bij accountmanagers tot 10,7% bij productiemedewerkers en 14,3% voor magazijnmedewerkers. Bij apothekersassistenten is er echter geen significant verschil in beloning en bij pedagogisch medewerkers verdienen vrouwen juist 6,2% meer dan hun mannelijke collega’s. Ook blijkt de loonkloof bij functies met cao groter te zijn dan bij functies zonder cao:

• Functies in het mkb met cao:
  • Mannen verdienen gemiddeld 5,97% meer dan vrouwen.
  • Gemiddelde salarisstijging sinds 2022 voor mannen afgelopen jaar: 7,68%
  • Gemiddelde salarisstijging sinds 2022 voor vrouwen afgelopen jaar: 7,67%

• Functies in het mkb zonder cao:
  • Mannen verdienen gemiddeld 4,48% meer dan vrouwen.
  • Gemiddelde salarisstijging sinds 2022 voor mannen afgelopen jaar: 8,0%.
  • Gemiddelde salarisstijging sinds 2022 voor vrouwen afgelopen jaar: 7,92%.

OR heeft verschillende bevoegdheden rond gelijke behandeling

Via onder andere het instemmingsrecht bij het belonings- en functiewaarderingssysteem (artikel 27, lid 1c WOR) en het initiatiefrecht (artikel 23 WOR) kan de OR veel invloed uitoefenen op de beloningsverhoudingen binnen de organisatie. Dat biedt de OR mogelijkheden om gelijke behandeling binnen de organisatie te bevorderen (artikel 28, lid 3 WOR). De OR heeft dus verschillende bevoegdheden om loondiscriminatie tegen te gaan. De Stichting van de Arbeid ontwikkelde op basis daarvan een stappenplan voor de medezeggenschap om een gelijke beloning in de organisatie te bevorderen. Speciale dagen zoals Equal Pay Day en de Internationale Vrouwendag kan de OR gebruiken om extra aandacht te vragen voor gelijke behandeling.