RIVM onderzoekt indicatoren voor veilig werk

Om het aantal arbeidsongevallen te verminderen, heeft het RIVM onderzocht welke factoren van invloed zijn op de veiligheid van werk. Uit het rapport 'Indicatoren voor veilige arbeid' blijkt dat kennis over veiligheid ontbreekt en dat kwetsbare groepen onder de radar blijven.

Het aantal arbeidsongevallen dat in organisaties voorkomt zegt iets over de veiligheid op de werkvloer, maar niet alles. Er spelen verschillende factoren mee bij de veiligheid op de werkvloer en om te weten hoe belangrijk die zijn, moeten deze worden gemeten. Daarvoor is de medewerking nodig van werknemers om vragenlijsten te beantwoorden en die van werkgevers om (bijna-)incidenten te registeren. Hierdoor is de informatie over veiligheid op het werk niet volledig en bereikt deze niet iedereen. Ook  worden er te veel verschillende metingen gebruikt, waardoor resultaten moeilijk te vergelijken zijn. Het RIVM doet in het rapport 'Indicatoren voor veilige arbeid' een aanbeveling om veilige arbeid en arbeidsomstandigheden in kaart te brengen.

Voorstellen voor verbetering van inzicht in veilig werk

In het rapport trekt het RIVM vier conclusies:

1. De meeste onderzoeken hanteren eigen definities en meetmethodes, denk aan de NEA, de WEA en het Letsel Informatie Systeem (LIS). Om voldoende kennis te krijgen over de staat van de veiligheid moeten de verschillende bronnen in samenhang worden bekeken. De verschillen in methodes moeten worden meegewogen.
2. Bepaalde groepen werknemers moeten actiever opgezocht worden omdat ze anders niet deelnemen aan onderzoeken. Arbeidsmigranten en grenswerkers zijn niet ingeschreven in de Basisregistratie Personen en worden daardoor niet benaderd. Door taalproblemen bij praktisch opgeleiden worden vragen niet begrepen. Een aanbeveling is om de meldingsplicht van arbeidsongevallen uit te breiden naar uitzendbureaus die optreden als intermediair voor deze groepen.
3. Er is onvoldoende bekend over de oorzaken van een arbeidsongeval. Het is vaak de veiligheidscultuur in een bedrijf die leidt tot (bijna-)ongevallen. Maar een concreet causaal verband is er vaak niet of het is indirect. Ook ontbreken normen om vast te stellen wanneer maatregelen afdoende zijn genomen. Hierover moet meer kennis komen.
4. Werkgevers moeten bij gevaar de arbeidshygiënische strategie toepassen en bronmaatregelen nemen. Onduidelijk is of de risico’s aan de bron worden beperkt en aan hoeveel gevaar werkenden worden blootgesteld. Er moet onderzoek worden gedaan naar indicatoren voor het meten van blootstelling aan arbeidsrisico’s.

Het volledige rapport Indicatoren van veilige arbeid is te downloaden van de website van het RIVM.