Frauderisicoanalyse bij wettelijke controle kan beter

Accountants doorlopen de verplichte stappen in de frauderisiconalayse, maar doen dit vaak te oppervlakkig. Daardoor dreigt het gevaar dat fraude alsnog kan optreden. Dit blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) naar de kwaliteit van de frauderisicoanalyse bij 32 wettelijke controles.

In 27 van de 32 wettelijke controles kwamen een of meer bevindingen naar voren in de frauderisicoanalyse, zo blijkt uit onderzoek van de AFM. Er is dus werk aan de winkel voor de controlerend accountant. Het is de taak van de accountant om frauderisico’s te signaleren en op te volgen bij ondernemingen die hun boeken moeten laten controleren. De accountant maakt vooraf een frauderisicoanalyse om zo in kaart te brengen waar extra op moet worden gelet tijdens de wettelijke controle. Wordt deze analyse niet goed genoeg uitgevoerd, dan wordt mogelijke fraude over het hoofd gezien. Reden voor de AFM om onderzoek te doen.

Fraude blijft terugkerend thema

Uit het AFM-onderzoek ‘Scherper op frauderisico’s!’ (pdf) blijkt dat de accountant wel alle stappen doorloopt om tot een goede inschatting van de frauderisico’s te komen, maar dat dit vaak te oppervlakkig gebeurt. Vaak beredeneert de accountant waarom frauderisico’s er niet zijn in plaats van te bekijken hoe deze zich wel zouden kunnen voordoen. Daarnaast wordt het veronderstelde risico op fraude in de omzetverantwoording vaak niet onderkend en wordt het risico dat het management zelf fraudeert niet specifiek gemaakt.

Rapportering voor controleopdrachten

Met ingang van boekjaar 2022 geldt een verplichte rapportering over fraude en continuïteit voor controle-opdrachten in het Wta-domein. Op basis van een evaluatie wordt al dan niet besloten om rapportering over fraude en continuïteit voor alle andere controle-opdrachten verplicht te stellen. De Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) hecht er in ieder geval veel waarde aan dat alle accountants zichtbaar maken welke werkzaamheden zij nu precies verrichten op het gebied van continuïteit en fraude.